ბანერზე დაჭერის შემთხვევაში ავტომატურად გადახვალთ ჩვენს გვერდზე

ბანერზე დაჭერის შემთხვევაში ავტომატურად გადახვალთ ჩვენს გვერდზე
ბანერზე დაჭერის შემთხვევაში ავტომატურად გადახვალთ ჩვენს გვერდზე

Tuesday, July 31, 2018

სამშობლომ დაკარგა დიდი მამულიშვილი

   ქვეყანას დიდი ადამიანები ტოვებენ... განსაკუთრებით ახლა, როდესაც 21-ე საუკუნის ლამის მეხუთედი გალეულია და ის ადამიანებიც, რომლებმაც შექმნეს ქართული კულტურა, თავად ეპოქა და მე-20 საუკუნე მხრებით მოგვიტანეს, ზეციურ საქართველოში მიემგზავრებიან. ამიტომაც, ამ ბოლო დროს ხშირად გვესმის ხოლმე, რომ საქართველოს მორიგი გამოჩენილი და ცნობილი პიროვნება დაეღუპა, თუმცა იშვიათია ითქვას, სამშობლომ დაკარგა დიდი მამულიშვილი. ბ-ნი თამაზ წივწივაძის გარდაცვალებამ ბევრს მოგგვარა სევდა და თვალზე ცრემლიც მოგვადინა, თუმცა ეს არა მხოლოდ ტკივილისა და წუხილის, არამედ სიამაყისა და ბედნიერების ცრემლიც იყო, ეს დიდი ადამიანი ხომ ჩვენ გვერდით ცხოვრობდა, დიახ, ცხოვრობდა, რადგან მის განვლილ გზას ნამდვილად ერქვა დიდი ცხოვრება და არა უბრალო არსებობა, და თითოეულ ჩვენგანს ჰქონდა პატივი მასთან საუბრისა და ურთიერთობისა. ბ-ნი თამაზი გახლდათ კიდევ ერთი დასტური იმისა, რომ საქართველო კურთხეულია იყოს მშობელი დედა სამართლიანი, ნიჭიერი და ღირსეული ადამიანებისა.
   თამაზ წივწივაძე საქართველოს ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე მწვავე კრიტიკოსი იყო, რომლის კალამსაც არაერთი ადამიანი „დაუსჯია“ მათივე უნიათობის გამო. ბ-ნი თამაზის თითოეული წერილი ნამდვილად იყო მკაცრი, მაგრამ ამავედროს იყო სამართლიანიც. ყველაზე რთული კი ამ სამყაროში სიმართლის თქმა და უგვანთათვის აფარებული ნიღბის ჩამოგლეჯაა, თავად დავით გურამიშვილიც ხომ წუხდა იმის გამო, რომ სიმართლის თქმის გამო შესაძლოა, დასაკარგავიც კი გამხდარიყო. უბადლო იმერულ იუმორს ამოფარებული მწარე რეალობა - აი რა იკითხება თამაზ წივწივაძის თითოეულ წერილში. ის მთელი თავისი სიცოცხლის განმავლობაში კალმით იბრძოდა საკუთარი სამშობლოს უკეთესი მომავლისათვის, მისი სატირა მიმართული იყო იქითკენ, რომ თითოეულ მკითხველს დაენახა და აღექვა ჩვენი სამწუხარო რეალობა, წამით მაინც დაფიქრებულიყო და დაესვა კითხვა - განა ეს არის ჩვენი დიდებული, სანაქებო საქართველო?!
   პირველად ბ-ნ თამაზს ორი წლის წინ შევხვდი, როდესაც ჯერ კიდევ სკოლის მოსწავლემ გავბედე და პირველად შევაბიჯე „ლიტერატურული საქართველოს“ რედაქციაში. ჩემს ნაწერებს დახედა და თქვა: - აქ მწერალს გამოვაჩენთო. იმის შემდეგ დაიწყო ჩემი თანამშრომლობა „ლიტერატურულ საქართველოსთან“. დღეს კი სამწუხაროდ იმაზე მიწევს წერა, რაზეც ვისურვებდი, რომ ძალიან, ძალიან დიდი ხანი არ დამეწერა, თუმცა მინდა, რომ ჩემი ამ ერთი უბრალო წერილით პატივი მივაგო მართლაც ამ დიდი მამულიშვილის ხსოვნას. მჯერა, რომ მოვა დრო და შთამომავლობა დააფასებს მის ნაღვაწს, ის ხომ ქართული სიტყვის მოჭირნახულე და ამაგდარი იყო, სიცოცხლის ბოლომდე ერთგულად და ღირსეულად მსახურობდა მას. როგორც იმავე გურამიშვილმა თქვა: „სჯობს ტყუილით ქვე ყოფნასა ზე სიმართლით ავიბარგო“, - თამაზ წივწივაძეც ამა წლის თორმეტ ივლისს ზეცისაკენ გაეშურა და საკუთარი სიმართლითა და ჭეშმარიტებით მოსილი სასუფეველში გადაბარგდა; იმედია, მისი სული აუცილებლად მოიპოვებს სიმშვიდეს ზეციურ საქართველოში და იქ მაინც იხილავს იმ გაბრწყინებულ ივერიას, რომლისათვის ბრძოლაც მისი აქაური ცხოვრების მიზანი იყო.


გიორგი ჩაჩხიანი

Monday, July 30, 2018

სხარტულა


ბედი წყვიტავს, ჩემო დაო,
სად იქნები ოთხი წელი,
ვიღაც ქალი ქულას დაწერს,
ის არს შენი განაჩენი!

შენ რა გიჭირს, გათხოვდები,
შვილს გაუჩენ საქართველოს,
აბა, მე რომ ჯარში წავალ,
მერე რა უნდა მეშველოს?!

გავა კიდევ ერთი წელი,
ჩავაბარებთ ისევ ერთად
და ბარიერის დაწევა
გვექნება კვლავაც იმედად.

შენ მოხვდები ისევ გლდანში,
მე კი მუხიანი მელის.
ასეთია გამოცდები
ერთიანი ეროვნულის.

ჯერ ქულები არ ყოფილა,
კიდევ არის იმედები,
იქნებ, გეპეიში მოვხვდე
და ამცდეს მეც ეს “ვიშკები”.

ოი, იცი, როგორ მინდა
სტუდენტობა სანატრელი,
ხელში დიპლომს რომ დავიჭერ,
ჩემზე გადმოვა ნათელი.

იტყვის ვიღაც მეზობელი:
დაამთავრა უმაღლესი,
ახლა დიდი კაცია და
ბედნიერი დედამისი.

მთავარი ხომ დიპლომია,
სწავლა რა ჩემ ფეხად მინდა,
მეყოლება ნაცნობი და
უცებ სამსახურიც გაჩნდა...

მთავარია გადავლახო
უნარების ბარიერი,
ღმერთო, იქნებ გადმომხედო
და გამხადო ბედნიერი.

გიორგი ჩაჩხიანი

Sunday, July 22, 2018

სიურრეალისტური მირაჟი

   შემომხედე...შემომხედე და მითხარი, რომ ჩემთვის ცხოვრება არ ღირს.  მე ვგულისხმობ ნამდვილ, სიცოცხლით აღსავსე, ცხოვრებას და არა იმ უბრალო არსებობას, რომელშიც ჩემამდე იყავი.
   ეს ხომ უბრალოდ სიურრეალისტური მირაჟია.
   განა მე ვარ სიურრეალისტური მირაჟი?
   ყველაფერი...ყველაფერი მირაჟია - მეც, შენც და ჩვენი ყოფაც, როგორი ლამაზი და მშვენიერიც არ უნდა იყოს ის.
    რა გავაკეთო, რომ ამ უაზრო ფილოსოფიურ ბოდვას მოეშვა?!
    არაფერი... უფრო სწორად, ვერაფერი, რელობის წინაშე ვერაფერს გავხდებით.
    ადამიანი თავად ქმნის საკუთარ რეალობას.
    ადამიანი თავად თხზავს იმ ტყუილს, რომელშიც ცხოვრობს. ის იჯერებს, რომ მისი ყოფა კარგია, სულ ესაა.
    განა მე ვტყუი, როცა ვამბობ,რომ ჩვენი ცხოვრება მშვენიერია?!
    არა, რადგან თავადვე გჯერა ამისა.
    შენც დაიჯერე.
    მე ვერასდროს დავიჯერებ იმას, რაც ირეალურია.
    სიყვარულს ხედავ?
    არა.
    განა აგემოვნებ, ან ყნოსავ მას?
    რა სისულელეა, რა თქმა უნდა, არა.
    მაშინ საიდან იცი, რომ ის რეალურია?
    ვგრძნობ.
    ჩვენ გარშემო არსებულ მშვენიერებას კი ვერ აღიქვამ...
    ეს საყვედურია?
    უფრო იმედგაცრუება.
    მთავარია, შენ იყო ბედნიერი.
    ასე არ არის.
    ასეა.
    არა!
    რატომ?
    იმიტომ,რომ მიყვარხარ; იმიტომ,რომ ეს რეალურია და ჩემთვის არ არის სულერთი,რასაც გრძნობ, ან ვერ გრძნობ.
    ეს ეგოიზმია.
    ბატონო?!
    გინდა შენ გგავდე, ისეთივე ვიყო, როგორიც შენ ხარ. ეს ეგოიზმია. არ გამტყუვნებ, ის,რაც მოგწონს და რასაც აკეთებ, მიგაჩნია მართებულად, შესაბამისად, გინდა მეც გავყვე ჭეშმარიტების შენეულ ბილიკებს, რადგან,შენივე აზრით, ეს ერთადერთი სწორი გზაა, მაგრამ ასე არ არის.
   როგორ შეიძლება ასეთი უიმედო იყო...
   უიმედო არ ვარ, უბრალოდ რეალისტი ვარ.
   პესიმიზმის რეალიზმით გამართლება... ეს რაღაც ახალია...
   ნუ ხარ ასეთი.
   როგორი?
   გამკიცხავი.
   გამკიცხავი არ ვარ, უბრალოდ მინდა,რომ ბედნიერები ვიყოთ, მეც და შენც, მხოლოდ ჩემი ბედნიერება არ არის საკმარისი.
   ავერსი და რევერსი ქმნიან მონეტას.
   და ამის გამო უბედური უნდა იყო?
   უბედური არ ვარ და ეს შენც ძალიან კარგად იცი.
   ნუთუ, მართლა არაფერი შეცვლილა? ამდენი დროის გასვლის შემდეგ, ნუთუ, ისევ ძველებურად ფიქრობ?
   ადვილი შესაცვლელი გარეგნობა და გამომეტყველებაა, შინაგანი, ფუნდამენტური აზროვნების შეცვლა კი შეუძლებელია. ეს იგივეა, მთელი ცხოვრება ქრისტეს სჯულზე რომ იზრდებოდი და უეცრად ვიღაც გეუბნება, ერთადერთი და ჭეშმარიტი ღმერთი ალაჰია და მას უნდა ემსახუროო.
   და თუ ამას დაგიმტკიცებენ, თუკი დამამტკიცებელი საბუთები იარსებებს, არც მაშინ დაიჯერებ?
   მე ყოველთვის მჯერა იმის, რასაც ვხედავ.[...] ეს რა არის?!
   დამამტკიცებელი საბუთები.
   ჩვენი ფოტოები... თაფლობის თვე... ლისაბონის ღამე... ალგარვის სანაპირო... სინტრას სასახლე... გუიმარეშის ციხესიმაგრე...
    თუ ეს არ არის უზადო ბედნიერების მტკიცებულება, მაშინ რა არის? შეხედე შენს თავს და მითხარი, რომ ბედნიერი არ ხარ.
    ესაა წამიერი მოწყვეტა ყოფიერებისაგან. ბედნიერების წამიერი გაელვება.
    შენი აზრით, რა იყო ამის მიზეზი, ალგარვის ქვიშიანი სანაპირო, თუ მე-19 საუკუნის პენას სასახლე?! იქნებ, მეფე ალფონსო ენრიკეს მიერ აგებული კოშკები?.. რატომ დუმხარ?
   რისი გაგონება გინდა?
   იმის,რაც სიმართლედ მიგაჩნია. რა იყო შენი ამ წამიერი ბედნიერების მიზეზი? რამ მოგწყვიტა ყოფიერებას?
   შენ...
   მე ახლაც აქ ვარ და ისევე მიყვარხარ, როგორც მაშინ...
   რეალობისთვის თვალის გასწორება უნდა შეგეძლოს, გაქცევა არ არის გამოსავალი.
   მზად ვარ მთელი ცხოვრება ოტებაში* გავატარო, შენთვის, შენთან ერთად.
   ამას ვერ გთხოვ, შენ არ ხარ ვალდებული.
   ვიცი, მე მინდა ამის გაკეთება.
   ამ სიყვარულს არ ვიმსახურებ, ეს თავგანწირვაა.
   შემომხედე...შემომხედე და მითხარი, რომ ჩემთვის ცხოვრება არ ღირს.  მე ვგულისხმობ ნამდვილ, სიცოცხლით აღსავსე, ცხოვრებას და არა იმ უბრალო არსებობას, რომელშიც ჩემამდე იყავი.  


ოტება* - გაქცევა (ძვ.)

გიორგი ჩაჩხიანი