ჯემალ გორდულაძე - პორტრეტი - როგორც ბაბუა

 

პორტრეტი - როგორც ბაბუა

 ბევრისთვის ჯემალ გორდულაძე ყველასათვის საყვარელი პიროვნება და ჟურნალისტია, ბევრისთვის კარგი მეგობარი, ბევრისთვის კარგი თამადა. მე კი მასზე საუბარს რომ ვიწყებ, პირველი, რასაც ვამბობ, ისაა, რომ ბაბუაჩემია. ახლა რომ ვუფიქრდები, არ არის მარტივი, იყო ჯემალ გორდულაძის შვილიშვილი. ერთი მხრივ, რამდენადაც სასიამოვნოა ხშირად გესმოდეს შემხვედრებისგან - აი, რა ბაბუა გყავს, რა დიდებული კაციო, მეორე მხრივ, გაცილებით დიდი პასუხისმგებლობაა იყო ასეთი კაცის შვილიშვილი, თანაც მწერალი. ბავშვობაში ზოგს პრეზიდენტობა რომ უნდოდა და ზოგს კოსმონავტობა, მე ბაბუაჩემობა მინდოდა. რომ მეკითხებოდნენ, ვინ გინდა გამოხვიდეო, ბაბუაჩემი-მეთქი, ვპასუხობდი. ახლა რომ ვუფიქრდები, ალბათ, იმავეს ვუპასუხებდი. მთელი თავისი ცხოვრების განმავლობაში ყოველთვის აკეთებდა იმას და იმაზე მეტს, ვიდრე უნდა გაეკეთებინა. ბაბუაჩემის ბიოგრაფიით არ შეგაწყენთ თავს, მაგრამ ის ყოველთვის იყო ჩემი ეტალონი და მისაბაძი მაგალითი იმისთვის, რომ მეც მეტი გამეკეთებინა და იმ საოჯახო ბილიკებს, ბაბუამ რომ გაგვიკვალა, არა თუ ავცდენოდი, მეტიც, ისე მოვქცეულიყავი, თვალდახუჭულს შემძლებოდა მათზე გავლა.

ბაბუაჩემი განსაკუთრებულად მიყვარს იმიტომ, რომ განსაკუთრებული ადამიანია. ამაში ჯერ კიდევ ბავშვობაში დავრწმუნდი. მიუხედავად იმისა, რომ, ჩემდა სამწუხაროდ, ბავშვობიდან ბევრი არაფერი მახსოვს, ის მუდამ თვალწინ მიდგება, ზაფხულობით თბილისიდან ხონში ჩამოსულები, ბაზარში რომ დავდიოდით. ინდური სერიალების გაწელილ სიუჟეტებს ჰგავდა ჩვენი ვოიაჟი. მაშინ თბილისში ცხოვრობდა და რაიონში ბევრს ჰყავდა მონატრებული, ბევრსაც მისი ამბები აინტერესებდა, ბევრს რჩევის კითხვა უნდოდა, ბევრს თავისი წუხილის გაზიარება. ვჩერდებოდით თითქმის ყოველ მეორე გამვლელთან და ბაბუას მათთან ხანგრძლივი საუბრების გამბა ჩვეოდა. განსაკუთრების ის მიკვირდა, რომ ამდენი ხალხის ნახვის შემდეგაც, არასდროს კარგავდა ჩვეულ ენერგიას, აღტაცებას. ყველას გახარებული, გატაცებით ესაუბრებოდა და ადამიანს, როგორი სევდიანი და დაღარული სახეც არ უნდა ჰქონოდა, ბაბუაჩემთან საუბრის შემდეგ მუდამ ღიმილი ეფინებოდა. პირველად მაშინ მივხვდი, რომ იყო რაღაც განსხვავებული ბაბუაჩემში, რაღაც ადამიანური, რაც ცოტაში თუ შემიმჩნევია. პირველად მაშინ გავიფიქრე, რომ მინდოდა, ბაბუაჩემი გამოვსულიყავი.

ბავშვობიდან კიდევ მახსოვს რაღაც. სტუმრად რომ მოდიოდა ჩემთან, მუდამ თაფლაკვერები („პრიანიკები“) მოჰქონდა, მაშინ მეგონა, რომ ჩემი საყვარელი ნუგბარი იყო, მერე ხონში რომ გადავიდა საცხოვრებლად, მივხვდი, რომ თაფლაკვერები დიდად არ მყვარებია, უბრალოდ იმიტომ მომწონდა ასე სიგიჟემდე, რომ ბაბუაჩემის მოტანილი იყო.

ამას წინათ ერთი მოთხრობა დავწერე - „ეკრანი“. ამ მოთხრობაში კონტრასტს ვავლებ ტელეფონებში ჩამძვრალ თანამედროვე პატარა გოგო-ბიჭებსა და ბაბუა-შვილიშვილის დაკარგულ ურთიერთობებზე. ამ კონტრასტისას ბაბუას ვიხსენებ, ახლაც კი, ოცდაერთი წლის ასაკში რომ გამოვიჭერ და იქამდე ვაყოლებ თავის ისტორიებს, სანამ მისი მეხსიერება არ მთავრდება. ძველი ამბების გახსენებას ვთხოვ - პირველ სამსახურზე, პირველ სიყვარულზე, ბებიაჩემის გაცნობასა და შეყვარებაზე და ისიც დიდი გატაცებით მიამბობს თავის ამბებს, მე კი მის მონაყოლში ყველაზე საინტერესო ისტორიებს აღმოვაჩენ. სინამდვილეში ამ ისტორიებით გაცილებით ბევრს ვსწავლობ, ვიდრე წიგნში ამოიკითხავ, ისიც ხომაა, ვინ გიყვება ამბავს და როგორ ამბავს გიყვება. ბაბუაჩემის ამბები კი განსხვავებულია, განსაკუთრებული, ცრემლსაც რომ მოგადენს თვალზე და შემდეგ აცრემლებულს ისე გაგაღიმებს, მთელი დღე ღიმილს ვერ მოიშორებ სახიდან, მთელი კვირა რაღაცაზე დაგაფიქრებს, მთელი თვე რაღაცას შეგაცვლევინებს და მხოლოდ მთელი წლის გასვლის შემდეგ მიხვდები, რომ უკეთესი გახდი, ბევრად  უკეთესი, ვიდრე ამ ისტორიების მოსმენამდე იყავი.

ჯემალ გორდულაძეს, როგორც ბაბუას კიდევ ერთი რამ აქვს განსაკუთრებული, თუ რაიმის სწავლება უნდა, შენიშვნის მოცემის მაგიერ, ისე შემოუვლის და ისეთ ამბებს მოგიყვება სხვა გამოჩენილ ადამიანებზე, თავად გაგიჩნდება ამ რაღაცის სწავლის სურვილი. ასე ვისწავლე თოხის, ბარისა და მისთანების ერთმანეთისგან გარჩევა.

არ ეთქმის იმ გზას მარტივი, რომელიც ბაბუამ გამოიარა, მეტიც, ულევი დაბრკოლებით, ორპირი ადამიანებითა და გაუსრულებელი გამოწვევებით აღსავსე უფრო იყო, მაგრამ ყველაზე მთავარი, რაც მან შეძლო ისაა, რომ ჰუმანიზმსა და ადამიანებში დღემდე არ დაუკარგავს იმედი; ყოველთვის იმ მხარეს იდგა, სადაც ჭეშმარიტება და სიკეთე ეგულებოდა. ყველაზე მთავარი, რაც ბაბუაჩემმა მასწავლა, ესაა - მეგობრობა, ერთგულება და ადამიანობა.

ბაბუაჩემზე დაუსრულებლად შემიძლია ვწერო, მთელი დღის განმავლობაში გავიხსენო თითოეული ის წამი და ეპიზოდი, როცა თვალებგაბრწყინებული შევსცქეროდი შორიდან და მისი გამოსვლით, მისი მჭექარე და ომახიანი სიტყვით, ან მისი წარმატებით ვამაყობდი, მეტიც, ჟრუანტელი მივლიდა და უბრალოდ მიხაროდა, რომ ჯემალ გორდულაძე ბაბუაჩემი იყო. მახსოვს ხონში გენიალური კომპოზიტორის, ვაჟა აზარაშვილის საღამო რომ გაიმართა, ბაბუაჩემი სცენაზე ავიდა და სიტყვით გამოვიდა. მთელ დარბაზში ისმოდა მისი ხმა, ხალხს ჟრუანტელს რომ ჰგვრიდა და დარბაზიც ტაშითა და ოვაციებით დაინგრა. არაფერი მოუმზადებია წინასწარ, არც სიტყვა დაუწერია, არც სცენაზე ასვლა განუზრახავს, უბრალოდ ასეთია ჯემალ გორდულაძე, ზუსტ მომენტს დაიჭერს და იმ მომენტს დაუვიწყარს აქცევს, განსაკუთრებულ მნიშვნელობასა და ღირებულებას შესძენს. იმ ადამიანებს, რომლებიც ამ მომენტში ცხოვრობენ კი  უბრალოდ არასდროს ავიწყდებათ ეს ყველაფერი. შეიძლება, დაგავიწყდეს მისი წარმოთქმული სიტყვები, მაგრამ თუკი ჯემალ გორდულაძეს შეხვედრიხარ და მასთან გისაუბრია, ნამდვილად გისაუბრია, ძნელია დაივიწყო ის განცდები და ემოციები, რომლებიც მასთან საუბარს მოაქვს.

უბადლოა მისი მუსიკისადმი სიყვარული, მუსიკალური განათლების არმქონეს ხმატკბილად რომ შეუძლია ქართული მუსიკის შედევრების გაცოცხლება. სუფრაზე ბაბუა რომ მღეროდა, ბავშვობაში თამაშსაც მივატოვებდი და მის მოსასმენად დიდებთან გადავინაცვლებდი. ვიდექი კედელთან და გაფაციცებით ვუსმენდი მის „მუხამბაზს“, „ისევ შენ და ისევ შენ“, „თბილისოს“ და „როცა ჩაქრება ჭადრებში“. შესაძლოა, რომ ოდესმე ჭადრებში მართლაც ჩაქრეს ლამპიონების ნათება, მაგრამ ჩემს სამყაროში ბაბუაჩემის პორტრეტი - არა, რადგან რისიც მართლაც გწამს და ბოლომდე გჯერა, ის ვერასოდეს დაგავიწყდება, მე კი ბოლომდე მჯერა იმ კაცის, ჯემალ გორდულაძე რომ ჰქვია და ხანდახან „ბაბუკასაც“ რომ ვეძახი ხოლმე.

 

 გიორგი ჩაჩხიანი

 

სუდანელი ბავშვი

    ნოსტალგიური იყო მისთვის თბილისში დაბრუნება. ათი წლის განმავლობაში ბევრი არც არაფერი შეცვლილიყო მშობლიურ ქალაქში. რუსთაველის გამზირზე მიაბიჯებდა და მთელი ოცდათხუთმეტი წელიწადი თვალწინ უვლიდა - 90-იანი წლები და აალებული შენობები, ჯერ კიდევ პატარას რომ აღებეჭდა გონებაში; ძველი თბილისური ეზო, სადაც ყველა ერთი დიდი ოჯახივით ცხოვრობდა და პირველი ფერადოვანი პალიტრა მის სამყაროში - ბებიას მიერ თოკებზე გასაშრობად გადმოკიდებული ფერადი თეთრეული. პირველად მაშინ იყო, რაღაც რომ დაინახა ამ ჯადოსნურ პალიტრაზე, უეცრად რომ დაიხატა მის გონებაში მხატვრული ფრაგმენტები, ეს იყო მაშინ სამყაროსგან გაქცევის ერთადერთი საბედისწერო მცდელობა; მცდელობა, რომელმაც აქცია იმად, რადაც ახლა გამხდარიყო. იმის შემდეგ, როცა უბნის ბიჭებისგან ატირებული შინ ბრუნდებოდა, დადგებოდა ამ ფერადოვანი პალიტრის წინ და ახალ სამყაროში ამოძრავებული ნახატებით თითქოს მთელ იმ რეალობას გაურბოდა, რომელშიც ცხოვრობდა, მაგრამ ზოგჯერ უკან დაბრუნებულს, განსაკუთრებით წვიმიან ამინდში, მხოლოდ ცარიელი თოკები ხვდებოდა და მისი ჯადოსნური პალიტრაც სადღაც გამქრალიყო. ასეთი იყო თბილისი ოცდახუთი წლის წინათ, მისთვის ხშირად წვიმიანი. განსაკუთრებით საშინელ თქეშში, ყველაზე მძაფრად და ყველაზე ხმამაღლა ჩაესმოდა მეზობლის ბიჭების დაცინვით წარმოთქმული შეძახილები; თითქმის ყოველი ქუჩის კუთხეში ხედავდა დიდებისა და პატარების მისკენ გამოშვერილ თითებს, რომლებიც მთელ სხეულს უწვავდნენ და დაღად ამჩნევდნენ იმას, რაც ისედაც ღრმად ჩაბეჭდოდა თავის სულსა და გონებაში - სუდანელი ბავშვი...

    მაისი იდგა, მაგრამ ქარიანი მაისი იყო. გრძელ ჟაკეტსა და შავ თავსაბურავში გახვეულიყო. ცდილობდა, არავის ეცნო და მზის სათვალე გაეკეთებინა. იმდენად უნდოდა შეუმჩნეველი დარჩენილიყო, სულაც არ უფიქრია, ღამის პირველის წუთებზე რუსთაველის გამზირზე მზის სათვალით სიარული გაცილებით მეტ ყურადღებას რომ მიიპყრობდა. ვერც ამას აღიქვამდა და ვერც იმას, ახლა მისთვის ქალაქი სრულად რომ შეცვლილიყო და თუკი ვინმე ხელს გამოიშვერდა მისკენ, ეს სულაც არ იქნებოდა დაცინვის გამო. თუმცა რაღაცაში მართალი იყო, ამ თითის გაშვერას ყოველთვის მოჰყვებოდა ფრაზა - სუდანელი ბავშვი.

    კინოდარბაზიდან მანამ გამოვიდა, სანამ უკანასკნელი კადრი დასრულდებოდა. დარბაზის ბოლო რიგიდან უკვე გასასვლელისკენ კიბეზე ჩამოდიოდა, ბოლო ფრაზა რომ გაიგონა - „ნეტავ იქ, სუდანში ჩემნაირები არიან?“

    კარის სახელურს მისწვდა თუ არა, აღტაცებული ოვაციები გაისმა. უკან არ მოუხედავს, ფოიეში გამოვიდა და სწრაფი ნაბიჯებით დატოვა კინოთეატრი. მთელი სხეულით კანკალმა აიტანა. ასე კანშიც კი არ ნერვიულობდა. უხაროდა, რომ ფილმის პრემიერაზე მთელი დარბაზი იყო გადაჭედილი, მაგრამ იმასაც იაზრებდა, რომ ამიერიდან ამ სახელს ვეღარსად გაექცეოდა. მთელი ბავშვობა იმას ფიქრობდა, გავიზრდები და სუდანელი ბავშვიც წარსულს ჩაბარდებაო, მაგრამ ახლა, ახლა ის ყველაზე მეტად იყო სუდანელი ბავშვი, ვიდრე უწინ და ყოველმა მეორემ იცოდა მისი ეს სახელი. მიუხედავად ამისა, სიამაყეს გრძნობდა. უხაროდა, რაღაც გულში ძალიან უხაროდა და ამის გამო მთელი თავისი ბავშვობაც აღარ ეჩვენებოდა ისე საზარლად, როგორც უწინ.
    ქაშუეთის წინ მდებარე მიწისქვეშა გადასასვლელში ჩავიდა. ღამე იყო და ყველა მაღაზია დაეკეტათ, მაგრამ გადასასვლელის ბოლოს, კიბის ამოსასვლელში ერთი კაცი იჯდა, გაზეთებს ყიდდა და მხოლოდ ახლა იწყებდა დახლის აკეცვას. საათს დახედა, პირველის ხუთი წუთი იყო. გაუკვირდა, თუმცა მაინც ისე ჩაუვლიდა გვერდს, არაფერს კითხავდა, რაღაც რომ არ შეემჩნია. ჯერ კიდევ აუკეცავი გაზეთის წინა გვერდიდან თავისი თავი უმზერდა. ქართველი რეჟისორის „სუდანელმა ბავშვმა“ კანის კინოფესტივალზე ოქროს პალმის რტო დაიმსახურა, - გარეკანზე დიდი ასოებით იტყობინებოდა სათაური. წამით შედგა და განცვიფრებული უყურებდა.
    აქ, ამ ჩაბნელებულ გადასასვლელში ყველაზე ცხადად განიცადა კადრების ხილვით მოგვრილი ჟრუანტელი.

- Congratulations, - თითქოს შორიდან ჩაესმა ყურში. ხალხში იდგა და ყველა აღფრთოვანებული უკრავდა ტაშს.

- Felicidades, - ვიღაცამ ხმამაღლა გადასძახა და ზურგზე ხელიც მოუთათუნა კეთილგანწყობის ნიშნად.
- поздравляю.
- Toutes nos félicitations, - ხელს ართმევდნენ, ეხვეოდნენ, გულში იკრავდნენ, ლოყაზე კოცნიდნენ და ის კი ამდენ ხალხში აჩრდილივით მიიკვლევდა გზას. გაოგნებული, მთავრეულივით, ზუსტად ისე, თითქოს სიზმარში ყოფილიყო. ხედავდა ათასობით უცხო სახეს, მათში ზოგი ნაცნობიც ერია, არა თავისი, საზოგადოდ ცნობილი მოღვაწეები, ტელევიზორში რომ უნახავს, ისინი. ფეხზე წამოდგომოდნენ და გაბადრულები გამალებით უკრავდნენ ტაშს, მასთან მიდიოდნენ და წარმატებას ულოცავდნენ. ის კი, ის უბრალოდ თავს უქნევდა და მადლობას უხდიდა, მეტს ვერაფერს იტყოდა. უბრალოდ არ უნდოდა, რომ ეს სიზმარი გასრულებულიყო. ვიღაც ხელს უწვდიდა და სცენისკენ ექაჩებოდა, ბუნდოვნად ხედავდა მის გაბადრულ ქათქათა კბილებს. რაღაცას აწვდიდნენ. წამიც და ლურჯ მაროკოს ტყავში გახვეული ოქროს პალმის რტო ეჭირა ხელში, აჟრიამებულ დარბაზში სრულმა სიჩუმემ დაისადგურა. მხოლოდ საკუთარი სუნთქვის ხმა ესმოდა, მძიმე, გაუბედავი, ექოსავით რომ ჟღერდა მთელ დარბაზში და ყველა გულისყურით მოელოდა, როდის შეცვლიდა მას მისი პირველი სიტყვები.
-მე... - თავისი ხმა მოესმა, მაგრამ თითქოს ის კი არა, ვიღაც სხვა ლაპარაკობდა - პატარა გოგო ოცდახუთი წლის წინათ. ემოციები ვერ შეიკავა და ცრემლებად დაიღვარა. სახეზე ხელი აიფარა და დარბაზში ისევ გაისმა ტაშის ქუხილი. ალბათ, სიხარულის ცრემლები ეგონათ, სიტყვის თქმის საშუალებას რომ არ აძლევდა, მისთვის კი, მისთვის ეს არც მხოლოდ სიხარული იყო, არც ბედნიერება, არც ის ტკივილი, ოცდაათი წელი რომ სტანჯავდა თან, მისთვის ეს შვება იყო, შვება და სიცარიელე, რომელიც უმძიმესი ლოდის დამსხვრევას გამოეწვია; სიცარიელე, რომელიც ნელ-ნელა, ყოველი წამის გასვლასთან ერთად ივსებოდა თავისუფლების უდიდესი სიხარულითა და ბედნიერებით.
- მაპატიეთ, ეს ყველაფერი ძალიან... - სული მოითქვა, ცდილობდა აკანკალებულ ხმაში ცრემლები არ გამოკრთომოდა, - ძალიან ემოციურია ჩემთვის. ღმერთო, ერთიანად ვცახცახებ, - ამოისუნთქა და დარბაზშიც გამამხნევებელი შეძახილები მოჰყვა მის სიტყვებს, - ემოციურია იმიტომ, რომ... აქ ძალიან ბევრი შესანიშნავი ადამიანია შეკრებილი, ჩემზე უკეთესი რეჟისორები, უკეთესი ხედვით, უკეთესი ოსტატობით... ემოციურია იმიტომ, რომ ეს ფილმი... ეს ფილმი თავად ჩემი ცხოვრებაა, ჩემი გოლგოთა. ჯვარი, რომელიც ოცდახუთი წელი ვატარე თან. ერთმა კაცმა მითხრა, არ აქვს მნიშვნელობა რისი გჯერა, მთავარია, რასაც დაიჯერებ, იმისი ბოლომდე გჯეროდესო. ყოველთვის მჯეროდა, რომ შეიძლებოდა ვყოფილიყავი უკეთესი, იმ გოგოზე უკეთესი, თოკებზე გაბმულ ფერად თეთრეულს რომ ითვლიდა სახლში დაბრუნებული და ამით ცდილობდა თავისი სამყაროს შეცვლას. მინდა იმ ბავშვებს ვუთხრა, ჩემნაირ ბავშვებს, ახლა რომ გვიყურებენ, მე თუ შევძელი, ამას თქვენც შეძლებთ და არ აქვს მნიშვნელობა, ქართველი იქნები, სუდანელი, ფრანგი, ამერიკელი თუ სხვა ერის წარმომადგენელი, თუ მაინც გაგიჩნდებათ კითხვა, თუნდაც წამით, ნეტავ იქ, სადმე ჩემნაირები არიანო, ნუ შეგეშინდებათ ამ კითხვაზე პასუხის პოვნის, რადგან როგორი რთულიც არ უნდა იყოს ამ პასუხის ძებნა, შედეგი ყოველთვის ერთია... თქვენნაირები მხოლოდ თქვენში არიან... - სიტყვა დაამთავრა და კვლავაც სამარისებული სიჩუმე ჩამოწვა დარბაზში. წამიერად ისევ მისი სუნთქა გაისმა მხოლოდ, მაგრამ არა ისეთი, როგორიც თავიდან. თითქოს სიმძიმე მოხსნოდა ახლა, იმ სუნთქვას ჰგავდა, თაკარა მზეში აღმართზე ამავალს, ცივი წყარო და ხის ჩრდილი რომ დაგხვდება ზევით. არცერთი სიტყვა ფილმზე, მხოლოდ გაურკვეველი ისტორია თოკებზე გაბმულ ფერად თეთრეულზე. ბევრმა ვერც გაიგო, ბევრმა გამოსვლაც დაუწუნა, ზოგიც აღფრთოვანდა, მაგრამ მიუხედავად შეხედულებათა მრავალფეროვნებისა, აპლოდისმენტები მოჰყვა და დამსწრეები ფეხზე წამოუდგნენ. სწორედ იმ წამს იგრძნო, რომ ეს ყველაფერი შესაძლოა, სულაც არ ყოფილიყო სასჯელი, მაშინ მიხვდა, რომ ის მართლაც იყო სუდანელი ბავშვი, მაგრამ სუდანელ ბავშვად ყოფნა არც ისე ცუდი იყო, როგორც თავად წარმოედგინა...
- უკაცრავად, დახლი უნდა ავიღო, გნებავთ გაზეთი? - მოხუცი კაცის ხმამ გამოარკვია. გამყიდველი ცნობისმოყვარეობით შესცქეროდა და გაზეთზე მიანიშნებდა.
- აჰ, დიახ, მაპატიეთ, - უთხრა და გაზეთი აიღო, - რამდენი მოგართვათ?
- ლარ-ნახევარი, - ხურდა ხელში ჩაუთვალა.

- ასე გვიანობამდე მუშაობთ ხოლმე?

- ჩვეულებრივ რვისკენ ვკეცავ, მაგრამ დღეს ბევრი ხალხი იქნებოდა და შემოვრჩი, დიდი პრემიერა იყო. გაზეთშიც წერია, - თითით პირველ გვერდზე მიანიშნა, - ეშველა ქართულ კინოს, ახლა ისეთებს იღებენ, - ხელი ჩაიქნია, - მაგრამ ამბობენ, ეს ფილმი სხვანაირიაო. ტელევიზორში რომ გავა, მერე ვნახავ.
- კიდევ რას ამბობენ? - დაინტერესდა ქალი.
- უცნაური რეჟისორი ჰყავსო, მგონი ანორექსია აქვს, ძალიან გამხდარია, - გულახდილად მოუთხრო გამყიდველმა ქალაქის ჭორების შესახებ.
- ჩემზე გამხდარი? - აუღელვებლად, თითქოსდა ხუმრობით ჰკითხა ქალმა. მოხუცმა ერთი შეათვალიერა და თავი გააქნია:
- თქვენ არაჩვეულებრივი ქალბატონი ბრძანდებით, ახალგაზრდობაში ცოტა წუნია ვიყავი და მაშინაც კი არ დაგიწუნებდით, - ხუმრობითვე მიუგო და გულიანად გაიცინა, - ცუდად არ გამიგოთ.
- კომპლიმენტად მივიღებ, მშვიდობიან ღამეს გისურვებთ, - ღიმილით გამოემშვიდობა და კიბეზე ამოვიდა. გამყიდველმა მოაძახა - თქვენც ასევეო.
     ვერ იცნო. მიუხედავად იმისა, რომ მისი ფოტო გაზეთების წინა ყდაზე დაებეჭდათ; მიუხედავად იმისა, რომ ზოგჯერ სიგამხდრისგან აჩრდილადაც კი მოიხსენიებედნენ, გაზეთების გამყიდველს ეჭვიც კი არ გასჩენოდა, რომ თავად მას ესაუბრებოდა საკუთარ თავზე. ახალგაზრობაშიც არ დაგიწუნებდითო, - გაეცინა და ქუჩის მეორე მხრიდან ერთხელ კიდევ შეაცქერდა კინოთეატრის უზარმაზარ აფიშას. მოხუცთან საუბრის შემდეგ თითქოს დაძაბულობა მოხსნოდა. ამ ქალაქში მაინც არსებობდა ვიღაც, ვისთვისაც აღარ იყო სუდანელი ბავშვი, მეტიც, სასურველი ქალი გამხდარიყო. ამის წარმოდგენამ შვება მოჰგვარა. გაზეთი ჩანთაში ჩაიდო და ქუჩას გაუყვა. გამზირზე კვლავაც ბევრი ხალხი ირეოდა. ქუჩების სახელები ბუნდოვნად ახსოვდა, მაგრამ ყოველ შესახვევს ზეპირად ცნობდა. ვინ იცის, რამდენჯერ გამოუვლია ეს გზა. ნეტავ, ისევ იქაა? - გაიფიქრა ქალმა და იგრძნო, როგორ გაუკრთა რაღაც გულში. სწრაფი ნაბიჯებით აუყვა მთაწმინდის ქუჩებს. ქვაფენილზე საკუთარი ფეხსაცმლის ხმა მოესმოდა. თითოეული ნაბიჯის გადადგმასთან ერთად, გული უფრო და უფრო გამალებით უწყებდა ფეთქვას. ახლა სკვერი მოეწყოთ იქ, დაცარიელებული სკამებისა და საქანელების სილუეტები სიბნელეში შორიდანვე გაარჩია. პირველის-ნახევარი იყო. რუსთაველის გამზირისგან განსხვავებით, აქ არც ხმაური ისმოდა და არც კაციშვილი ჭაჭანებდა. ჩაბნელებულ სკვერში შევიდა. ბევრი რამ აღარ იყო ისე, როგორც ახსოვდა. ადრე მხოლოდ დამტვრეული სკამები იყო აქ, ახლა სკვერი შედარებით მოვლილი ჩანდა. ლამპიონები აღემართათ, მაგრამ რამდენიმე მათგანი მაინც ჩაემსხვრია მავანს და მავანს. სკვერს სიღრმისკენ გაუყვა. მალე ლანდივით დაინახა ის, რასაც ეძებდა. საცაა, გული ამოუვარდებაო, სუნთქვა შეეკრა და უხმოდ გაჩერდა ბიუსტის წინ. სათვალე მოიხსნა და მონუსხული შეაცქერდა ბრინჯაოს ნაკეთობას.
    მოხარშული ტყავის ხელთათმანი ეკეთა, ცალ ხელზე ნელა გაიძრო და ხელი ბიუსტთან მიიტანა. ნაზად შეეხო და სახეზე დაუყვა. არც მაშინ იცოდა, ვისი ძეგლი იყო და არც ახლა. ამას არ ჰქონდა არავითარი მნიშვნელობა, მთავარი ის იყო, თუ რისი სჯეროდა თავად. უკვე აღარც ახსოვდა, რამდენი წლის იყო, პირველად რომ იპოვა გზააბნეულმა, მაგრამ ის დღე ახსოვდა კარგად. მაშინ იყო, რაღაც რომ შეიცვალა მასში, მაშინ ჩაესახა იმედი. იმ დღეს ყველაზე ცხარე ცრემლებით ატირეს მეზობლის ბიჭებმა. სკოლიდან ბრუნდებოდა, ჩანთა რომ წაართვეს. ეხვეწებოდა დამიბრუნეთო და ისინიც ცხარედ აქილიკებდნენ, მოდი, სუდანელო ბავშვო, ჩანთა გამოგვართვი, ოღონდ სიო უბერავს და სადმე არ წაიქცეო. ათი წუთი ულმობლად იგდებდნენ აბუჩად, ის ათი წუთი ათი საუკუნე იყო მისთვის. მერე მარინა ჩიგოგიძე გამოჩნდა აივანზე, ბიჭებს დაუყვირა, - რას აკეთებთ, თქვე უსინდისოებო, დაუბრუნეთ ჩანთა ახლავე, მაგ საცოდავს კიდევ ეგ უნდაო. პირველად არ იყო, უფროსებიც რომ ქილიკობდნენ მის სიგამხდრეზე, მაგრამ ახლა... ახლა სხვა რამესაც მიხვდა გოგონა. ქილიკი არაფერ შუაში იყო, არც მარინა ჩიგოგიძეს უფიქრია მისი დაცინვა, მეტიც, გამოსარჩლება უნდოდა, უბრალოდ... უბრალოდ ასე ფიქრობდა ხალხი მასზე - საცოდავი და გამხდარი იყო, როგორც ის ბავშვები, საჭმელს მხოლოდ სიზმრებში რომ ხედავენ სუდანში. თავად ბევრს ჭამდა, მაგრამ ვერაფერი შველოდა. სუდანელი ბავშვი შეერქმიათ მისთვის და ახლა მთელი უბანი ასე იცნობდა. მაშინ დაუბრუნეს ჩანთა უბნის ბიჭებმა. ხშირად იყო, აბუჩად რომ იგდებდნენ და სიგამხდრის გამო დასცინოდნენ, მაგრამ ყველაზე მეტად მეზობლის შუა ხნის ქალის სიტყვები ჩარჩა გულში. ვერ პატიობდა, რომ საცოდავი უწოდა, ვერც მას და ვერც საკუთარ თავს. შუა დღით არ მისულა სახლში, უკვე ვეღარც იმ ქუჩას იტანდა და ვეღარც საერთო ეზოს. გაიქცა და იქამდე მირბოდა უგზო-უკვლოდ, სანამ ფეხები არ დაეღალა. წესიერად ისიც არ იცოდა, სად მირბოდა ან რას გაურბოდა. ცრემლებისგან თვალები გადღაბნოდა და რომელიღაც სკამზე ჩამოჯდა სულის მოსაოხებლად.

- კარგად ხარ, ბაბუ? - აუტანელი ფიქრებიდან უცხო ხმამ გამოარკვია. ასაკოვანი კაცი მისულიყო მასთან. დიდი სათვალე ეკეთა და აცრემლებული ბავშვის დანახვაზე შეწუხებული ჩანდა. კეთილი თვალები ჰქონდა მოხუცს. გოგონამ ამოხედა და უარის ნიშნად თავი გააქნია, - რამე ხომ არ გტკივა? დედიკო ან მამიკო სად გყავს, ხომ არ დაიკარგე? - ისევ უხმოდ გააქნია თავი, - რა გქვია, ბაბუ? - ჰკითხა კაცმა და მანაც უპასუხა. ლამაზი სახელიაო, - გაუღიმა მოხუცმა და ჯიბიდან შოკოლადი ამოიღო, შვილიშვილისთვის ჰქონია ნაყიდი. გვერდით ჩამოუჯდა და თითქმის მთელი საათი ილაპარაკეს. ასე არავინ დალაპარაკებია მანამდე, როგორც დიდს, როგორც ვინმე მნიშვნელოვანს და თავადაც არასდროს დალაპარაკებია ვინმეს ასე გულახდილად. ბევრიც იტირა და თავისი გასაჭირიც უამბო მოხუცს. მერე იმ კაცმა მოუყვა თავისი ისტორია. ამ საუბარში მასაც ამღვრეოდა უძირო ცისფერი თვალები.
- ყველაფერი კარგად იქნება, ბაბუა, დრო გავა, გაიზრდები და ყველა შენი ოცნება რეალობად იქცევა, მთავარია, გულით გჯეროდეს ამის და რაც შეგიძლია, ყველაფერი გააკეთო ამისათვის. სკამზე ჯდომით და ტირილით არ კეთდება ასეთი რამეები. შენს პაწაწინა გულში უნდა დაიჯერო ეს, არ აქვს მნიშვნელობა რას დაიჯერებ - ღმერთის არსებობას, იქ, ცაში, ზემოთ სამყაროსა და ბედისწერის გაბმულ ძაფებს თუ უბრალოდ ხის კუნძზე ამოიკითხავ რაიმეს. რასაც დაიჯერებ, ბაბუ, მთავარია, რომ გულით ბოლომდე დაიჯერო იმის და მერე ყველაფერი გამოგივა, დრო დასჭირდება, მაგრამ გამოგივა, - ასე დაარიგა იმ კაცმა, ეს სიტყვები ჩაებეჭდა გულში. მერე ის იყო, ძალით გამოუშვა სახლისკენ. გაცილებაც შესთავაზა, შენი მშობლები ინერვიულებენ, დროულად რომ არ მიხვალ და ცოდოები არიანო. მადლობა გადაუხადა გოგომ და მარტო დაადგა შინისაკენ გზას. ფიქრი უნდოდა იმ ყველაფერზე, რაც ამ მოხუცმა უთხრა; მოხუცმა, რომლისთვისაც ის იმაზე მეტი იყო, ვიდრე სუდანელი ბავშვი - ადამიანი, მთელი ამ სიტყვის სრული მნიშვნელობით. ფაქიზი, მსხვრევადი, გაფრთხილება რომ სჭირდებოდა, ისეთი; მინდორში მოწყვეტილ ბაბუაწვერას რომ ჰგავდა, ერთი სულის შებერვაზე სრულად რომ გაქრებოდა, მაგრამ ისე კი ყველაზე მშვენიერი ქმნილება ყოფილიყო ამ ქვეყანაზე.
    უცხო ქუჩებს მიუყვებოდა მაშინ. გზა მოხუცმა ასწავლა. არც იმდენად პატარა იყო, მარტო რომ არ გამოეშვა, მისი აღნაგობა იყო, ძალზე პატარა გოგოს იერს რომ აძლევდა. მაშინ ფიქრობდა, რა იყო ის, რისაც დაიჯერებდა. მაშინ დაინახა პატარა, მოუვლელი სკვერი, მოუხვეტავი ფოთლები ეყარა შიგნით და ნეშომპალად ქცეულიყო. უცხო ქანდაკება აღემართათ სკვერში. მონუსხული უმზერდა გოგონა. ყველაფერი მოძრაობდა გარშემო, მხოლოდ ის იყო მყარად, თითქოს დროც ვერაფერს დააკლებს და ვერც ვერაფერიო. მყარად იდგა და გაქვავებული თვალებით ამაყად უმზერდა არემარეს, თითქოს თავად ყოფილიყო ღმერთი და არაფერს ამქვეყნად, არაფერს შეეძლო მისი შეშინება, დამცირება, დაცინვა, თავად იდგა ოლიმპოს მთაზე გრძელი თმით, ხშირი წარბებითა და მოვლილი წვერით. გაუბედავად მიუახლოვდა ბიუსტს, არც წარწერა ჰქონდა რაიმე და არც ეს სახე ენახა აქამდე. მონუსხული უმზერდა ამ კაცს, წლების ან, ვინ იცის, საუკუნეების შემდეგაც რომ მედიდურად უყურებდა თბილისს და ვერაფერი ურღვევდა მყუდროებას. მაშინ დაიჯერა რაღაცის, ახლა აბსურდად ეჩვენებოდა ეს ყველაფერი, მაგრამ მაშინ, მაშინ ჯერ კიდევ სკოლის მოსწავლემ ამ აბსურდულობის მთელი გულით დაიჯერა. იწამა და ეს რწმენა იყო, დღემდე რომ მოიყვანა შუაღამის თბილისში, გამარჯვებული, ამაყი, ბედნიერი.
     მის გაქვავებულ წვერს შეახო შიშველი ხელი და სხეულში ცივმა ჟრუანტელმა დაუარა.
- ერთი, - თვლა დაიწყო და რაც არ უნდა უცნაური ყოფილიყო, ამ გამყინავმა ჟრუანტელმა სასიამოვნოდ გაუთბო სხეული, - ორი, სამი, - ითვლიდა მის ბრინჯაოს ულვაშებს, თითოეულ მოყვანილობას, ქანდაკების თითოეულ ნაკვთს. ისევ პატარა გოგო იყო, ოცდახუთი წლის წინ პირველად რომ შეხებოდა ამ ქანდაკებას და არ იცოდა რამ, მაგრამ რაღაცამ შთააგონა, რომ თუ ამ კაცის ულვაშებს დაითვლიდა, ყველაფერი გამოუვიდოდა.
     თვალწინ ფილმივით ანაცვლებდა კადრები ერთმანეთს. ფეხისწვერებზე აწეულიყო პატარა გოგო, გაძვალტყავებული თითით ითვლიდა უცხო ბიუსტის ულვაშს; მთვარის ფონზე იდგა გრძელ ჟაკეტში გახვეული ქალი, ისიც იგივეს აკეთებდა ცალი შიშველი ხელით, - ერთი, ორი, სამი - და ყურებში ჩაესმოდა ფრაზა, - ოთხი, ხუთი... ნეტავ იქ, სუდანში ჩემნაირები არიან?..

     გამთენიის ადგა და სასტუმროს ნომერში ელექტრო გამანაწილებელში შეერთებული მადუღარადან ყავა დაისხა. სარკეში საკუთარ ანარეკლს შეაცქერდა. მეორე მხრიდან უტყვი ქალი უმზერდა. ზრდასრული, შემდგარი, წარმატებული ქალი, მაგრამ მაინც იყო რაღაც, სახეზე აღბეჭდილი უზადო სევდა, რომელიც მოქუფრულ ცაზე გაშავებული ღრუბელივით არსად მიდიოდა. იქ იყო მუდამ, მასთან და ეს სევდა იყო, აჩრდილად რომ აედევნებოდა ხოლმე. თავისი სიგამხდრის გამო კი არა, ამ სევდის გამო იყო შავი აჩრდილი. ბარგი წინა ღამით ჩაელაგებინა. ქალაქში ჩუმად ჩამოსულიყო და უნდოდა, ჩუმადვე გამგზავრებულიყო. არც ჟურნალისტების ზარებს პასუხობდა და არც ათასგვარ გადაცემაში სურდა სტუმრობა. წამით დაფიქრებულიყო ამაზე, მაგრამ ეს აზრი მაშინვე უკუეგდო. რისი თქმაც უნდოდა, უკვე საკმარისად ეთქვა.
     ამ ქალაქში აღარავინ ჰყავდა. დედა ათი წლის წინ გარდაცვლოდა. მის გასვენებაში იყო ბოლოჯერ თბილისში. დიდხანს დარჩენა არ უნდოდა, მხოლოდ შინაგანად ღრღნიდა რაღაც და მოსვენებას არ აძლევდა. ფილმის პრემიერას აუცილებლად უნდა დასწრებოდა. იქ, სადაც ყველაზე მეტად სჭირდებოდა მიმღებლობა, არა ფიზიკურად, მაგრამ... იყო რაღაც, რაც მის სულს არ ასვენებდა. ხავერდისფერი სქელი მოსაცმელი ჩაიცვა და საწოლზე დადებულ პარიკს დააცქერდა. აეროპორტში ასე ჩამოვიდა. ახლაც სარკის წინ მოირგო წითური თმა და სათვალე გაიკეთა. სქელი მოსაცმელი მის სიგამხდრესაც გვარიანად მალავდა. ჩემოდანი აიღო და სასტუმროს ნომრიდან გამოვიდა. ლიფტის სარკეში კიდევ ერთხელ შეათვალიერა საკუთარი ანარეკლი, თავადაც ვერ ცნობდა საკუთარ თავს. იყო რაღაც, რაც უნდა გაეკეთებინა, საბოლოოდ რომ გათავისუფლებულიყო წარსულის აჩრდილებისგან. გუშინ სწორედ ეს ჩაეფიქრებინა ქანდაკებასთან.
- შენ ეს შეგიძლია, - უთხრა საკუთარ თავს და ირწმუნა კიდეც. ტაქსის მძღოლს იმ ქუჩის მისამართი მისცა, სადაც დაიბადა.

     მტკივნეული იყო წარსულში დაბრუნება. იმ ქუჩაზე ბევრი არც არაფერი შეცვლილიყო. ახლა უცხო ხალხი ირეოდა, ან თავად ვეღარ ცნობდა ვეღარავის. ტაქსი გააჩერა და დალოდება სთხოვა. ქუჩებს ფეხით გაუყვა. თვალწინ წარმოუდგა ყველაფერი - ბავშვობა, მეზობლის ბიჭები, გასაშრობად გამოფენილი ბებიას ფერად-ფერადი თეთრეული და ყურში განუწყვეტელი წუილივით გაბმული ფრაზა - სუდანელი ბავშვი, - გაიმეორა თავად და პირველად იყო, ამ სიტყვების გაგონებისას რომ გაეღიმა. ის აივანიც ისევ იგივე იყო, მაშინ მეზობლის ქალი რომ გამოესარჩლა და საცოდავად მოიხსენია. თითქოს ყველაფერი გაცოცხლებულიყო და პირველად იყო, ამ ქუჩების პალიტრაზე მხატვრული სიუჟეტების ნაცვლად, ნამდვილ კადრებს რომ ხედავდა. ქუჩაში არავინ შეჰხვედრია, მხოლოდ ერთი ბავშვი მირბოდა პურით ხელში. მშობლიურ ეზოს ერთი მოსახვევი აშორებდა. ეგონა, რომ რაღაცას იგრძობდა, მაგრამ არაფერი უგრძვნია, სრულიად არაფერი. ეზოში შეაბიჯა და წამით ისევ პატარა გოგო იყო. სახლებს შორის გაბმულ ცარიელ თოკებს შეაცქერდა. შემდეგ იმ ფანჯრებს, ოდესღაც მისი სახლი რომ იყო. ახლა ვიღაც სხვა ცხოვრობდა შიგნით. დედა რომ გარდაეცვალა, მაშინვე გაეყიდა. ფანჯრები ღია იყო. მონუსხული უმზერდა ამ ყველაფერს. თითქოს ყველაფერი ისევ იგივე იყო, უბრალოდ ერთი რამ აკლდა ეზოს და ეს ერთი რამ - სუდანელი ბავშვი იყო. კაცების ხმა მოესმა, მოგონებებში ჩაძირულს აქამდე ვერ შეემჩნია ეზოს კუთხეში სამი კაცი რომ შემოსხდომოდა ხის მაგიდას და დომინოს თამაშობდნენ.
- ხომ არ დაგეხმაროთ, ვინმეს ეძებთ? - ჰკითხა ერთ-ერთმა. მასზე ცოტა უფროსი იქნებოდა, წვერი გაბურძგნოდა და გაცრეცილ სვიტერზე ეტყობოდა, დიდად არც თავს უვლიდა და არც საშუალება ჰქონდა. სამივეს დააკვირდა, ვერცერთი ვერ იცნო.
- არა, უბრალოდ ვათვალიერებ, ლამაზი ეზოა, - ეგონა, ხმა აუკანკალდებოდა, მაგრამ მის ხმაში სიმშვიდე გამოსჭვიოდა.
- ეს არის ნამდვილი თბილისი, აბა, ახლა რომ კორპუსები წამოჭიმეს, სულ დაიკარგა ურთიერთობები, - სამოცი წლის მოხუცივით დაიჩივლა კაცმა, - თანაც, ეს ჩვეულებრივი ეზო არაა, აქ იცით ვინ გაიზარდა?
-ვინ? - ჰკითხა ქალმა.
-კანის კინოფესტივალზე რომ გაიმარჯვა პირველმა ქართველმა რეჟისორმა.
-სუდანელი ბავშვი, - აღნიშნა მეორემ.
-ჰო, აქ ცხოვრობდა, - ლაპარაკი ისევ პირველმა წამოიწყო, - ბავშვობაში ვაწვალებდით ხოლმე, ერთხელ ჩანთა წავართვი და სანამ მეზობლის ქალმა არ დაგვიყვირა, მანამ არ ვუბრუნებდი, - გაიცინა და თავი გააქნია. იცნო, მაშინვე იცნო. ის იყო. შეცვლილი, ბევრად მოუვლელი, მაგრამ ის ბიჭი იყო, მთელი ქუჩის გასაგებად სუდანელ ბავშვს რომ ეძახდა. სათვალის შუშიდან თვალებში შეაცქერდა, ბავშვობაში თვალს ვერ უსწორებდა, მაგრამ ახლა... ახლა რაღაც შეცვლილიყო მასში.
-აღარ ცხოვრობს? - აუღელვებლად ჰკითხა ქალმა.
-დედა რომ გარდაეცვალა, მერე გაყიდა. ქვეყანა დატოვა და იმის მერე აღარც გამოჩენილა. კარგი გოგო იყო, ცუდად ვექცეოდით ხოლმე, არ ვიცი, სულელები ვიყავით, ბავშვები, - გაეცინა, მაგრამ ამ გაცინებაში გარკვეულწილად სინანული გამოსჭვიოდა.
-მთელი ერის სიამაყეა, - კვერი დაუკრა მეორემ, - გუშინ ბავშვები მყავდა წაყვანილი ფილმზე. უცნაური ფილმი იყო, ერთი გოგო იდგა რაღაცა ძეგლის წინ და ულვაშებს ითვლიდა, - თავისთვის ჩაიცინა, - ცოტა ვერ იყო და ფილმიც ეგეთია, მაგრამ ამხელა რაღაც მოიგო, სიამაყეა, მა, რა არის.
- როგორ დამთავრდა? - ინტერესით ჰკითხა ქალმა.

- ეს ბავშვი ისევ იმ ულვაშებს ითვლის, მერე თითქოს ტირის და კითხულობს ნეტავ, სუდანში ჩემნაირები არიანო, წესიერად ვერ გაიგებ, რა ხდება. მარტივი ფილმი არაა, მაგრამ კარგი გადაღებაა, ეტყობა, მაგიტომ მოიგო, ევროპელებს უყვართ ეგეთი რაღაცები.
- და არიან იქ, სუდანში მისნაირები?
- იმ ბავშვის? - ჰკითხა კაცმა.
- თქვენი მეზობლის, აქ ცხოვრობდაო, რომ თქვით.
- აა, აბა ჩვენ რა ვიცით, სუდანში რა გვინდა, აგერ ბორჯომში ვერ წავსულვარ სამი წელია, - კაცმა ისევ ჩაიცინა. ცოტა ხანს უხმოდ შესცქეროდა, შემდეგ ბოლოჯერ მოავლო თვალი ეზოს.
-სასიამოვნო იყო თქვენი გაცნობა, ლამაზი ეზო გაქვთ, - კიდევ ერთხელ აღნიშნა და კაცებს დაემშვიდობა, მათაც გულითადი გზა მშვიდობისა უსურვეს. სწრაფი ნაბიჯებით გამოვიდა ეზოდან და ტაქსიმდე ქუჩას გაუყვა.
-აეროპორტში, - მანქანაში ჩაჯდომისთანავე უთხრა მძღოლს და მშობლიურ ქუჩებს კიდევ ერთხელ მიაპყრო მზერა. თავი ფანჯრისთვის მიედო. წამით თვალები დახუჭა და ისე გაეღიმა, ბოლო ოცდაათი წელი რომ არ გაუღიმია. 

 

 გიორგი ჩაჩხიანი

გამოგვყევით სოციალურ ქსელშიც: ავტორი - გიორგი ჩაჩხიანი https://www.facebook.com/AuthorGiorgiChachkhiani/

 

 

ჩიპოს ალუბლის ნამცხვარი

 

ბერდება და იმდენად ყეყეჩია, თავს არ იბერებსო, ნამდვილად ჩემზე უთქვამს ამ სიბრძის მომგონსა და მომფიქრებელს. ვუყურებ ჩიპოს კაფეში, კედელზე დაკიდულ ვინტაჟურ სარკეში გამოსახულ ანარეკლს და ვერც საკუთარ თავს ვცნობ და ვერც იმ გამოფრუტუნებულ მოხუცს, სარკიდან რომ შემომცქერის. უცხოა ეს ანარეკლი, სრულიად უცხო. ვიღაც თმაგაჩეჩილი და წვერგასაპარსი პროფესორი, ზღაპრიდან გამოვარდნილ პერსონაჟს რომ დამსგავსებია და არაფერი არ აქვს საერთო იმ ბიჭთან, მოკლეკაბიან სტუდენტებს მაღალი ქულის გამო დამატებით ლექციებსაც რომ უტარებს და კონსპექტებსაც საკუთარი ხელით უწერს კოხტა ტაკოებზე.

გასაპარ წვერს ვინღა დაეძებს, მაგას უშველის კაცი, აი, მიკუჭ-მოკუჭულ პერანგში გამოწკეპილი ღიპი კი ცოტა არ იყოს, მართლაც საჩოთირო თემაა. დიეტაც ხომ ვერა და ვერ დავიწყე და არც ვარჯიშით ვიკლავ თავს, სადღა მაქვს მაგისი თავი-მეთქი, ვამბობ, აგერ უკვე ლამის სამოც წელსაც მივუკაკუნე. ჩიტუნები იცოცხლე, რასაც დავაკვირდი, ამ პატარა, აკოკრილმკერდიან გოგონებს მოხუცი ბიძები უფრო მოსწონთ, ვიდრე თავისი ტოლი ბიჭ-ბუჭები, ჯერ მხოლოდ ორი ღერი რომ ამოსვლიათ ულვაშის ადგილას და თავი კაცი ჰგონიათ, მაგრამ რაღა ბიძა, იმ დღეს ჟენია იყო თუ ჟულია, მაგათ სახელებს ხომ ვერასდროს ვიმახსოვრებ წესიერად, გადაკოტრიალ-გადმოკოტრიალების შემდეგ თავის ბაბუას შემადარა, ღიმილით გამსგავსებო. ორი წლის წინ გარდაცვლილა უბედური, მაგრამ რაღა უბედური, თუ მართლა მე მგავდა, კაი ოხერი ვინმე კი იქნებოდა ჩიტუნების დაჭერაში. აი, მაშინ დავფიქრდი, მგონი მართლა დავბერდი-მეთქი და ფლეიტაზე დაკვრის კურსებზე ჩავეწერე. ისე ვატყობ, მალე ჩემს ფლეიტასაც შეეპარება ნიავი და რამე ხომ მაინც უნდა ავაჟღერო ჰარმონიულად.

ისე კი იცოცხლე, არც კითხვა მაკლია და არც ვრცელი აკადემიური ნაშრომების ბოდვა. რა მოსწონს ამ ხალხს, მაინც ვერ გავიგე, მაგრამ გიჟდებიან და კაი ბატონო, მეც რა მაქვს საწინააღმდეგო, ფულსაც მაგით ვშოულობ და ახალ-ახალ ჩიტუნებსაც.

მთავარია ხალისი გქონდეს, ასაკი მხოლოდ ციფრებიაო, ასე იცოდა ჩემმა ჩიპომ, მაგრამ ეგ ასაკი იყო, ერთხელაც რომ აღარ გააღვიძა დილა უთენია და მთელ მის სანაცნობოს სამგლოვიარო მარში გაგვამართინა. ოჰ, რა მიყვარდა ჩიპოსთან ერთად კუთხის მაგიდასთან ჩამოჯდომა და ათას სისულელეზე საუბარი. ამ სისულელეებში იბადებოდა ჭეშმარიტება და მრავალტომიანი თხზულებების კითხვას ნამდვილად მერჩივნა. ჩიპო ბრძენი კაცი იყო, ისეთებს მეტყოდა, მერე სტუდენტებს რომ მოვუყვებოდი და ბოლოში ვინმე მეცნიერს მივაწერდი ხოლმე. იმათაც სჯეროდათ და გამოცდებზე ისე დამიწერდნენ ჩიპოს სიბრძნეებს, ჩიპოსი რომ იყო, მაგაზე წარმოდგენაც არა ჰქონდათ. გულს მიხარებდა და მაშინვე ფრიადებს მოვუხაზავდი ხოლმე. ვინ იცის, კაბის აწევასთან ერთად, რამდენი გამძვრალა ჩიპოს სიბრძნეებით.

ჩიპო კაი კაცი იყო. ულვაშების ცმაცუნი იცოდა. თავიდან რომ გავიცანი, მეგონა დიდ მეცნიერთან მქონდა საქმე, მერე კი ისე მოხდა, რომ მე წავედი აკადემიურ სივრცეებში და ჩიპომ ბიზნესმენობა დაიწყო. კაფე გახსნა და ისეთი კონდიტერი მოიყვანა, მთელი ქალაქი ჩიპოს კაფეს ნამცხვრებით გაასუქა. ოჯახი შექმნა, ცოლი შეირთო; ცოლი, გესმით? სულ მაგას მიჩიჩინებდა, ცოლის გარეშე ცხოვრებას რა ხიბლი აქვსო. ის თემა იყო, რომელზეც ვერასდროს ვთანხმდებოდით. ვანახებდი ჩემი ჩიტუნების ფოტოებს და რომ მეგონა, მთელი პოლემიკა მოგებული მაქვს-მეთქი, თავს გადააქნევდა და ულვაშების ცმაცუნით მეტყოდა, ცოლი მაინც სხვააო. ერთი ეგ იყო, რომ როგორც თავისმა ცოლმა დაიტირა ჩიპო, ეგრე მე არავინაც არ დამიტირებს. ერთი ყვავილი თუ დამადეს გულზე, მაგაზეც მადლობელი დავრჩები, მაგრამ, ალბათ, ბევრს შვილი ეყოლება უკვე, ბევრს ვინმე ფეხბურთელი შეყვარებული, ვიღას ეხსომება შენი თმაგაჩეჩილი, გამოფრუტუნებული რუდოლფუ.

ვუყურებ ამ უცხო კაცს და ჩიპო მახსენდება. ტირილიღა გაკლდა, რუდოლფუ, და აჰა, ბატონო. მონატრება იცის გარდასულმა მეგობრობამ. ხანდახან ვჯდები იმ მაგიდასთან, ვიყიდი ორ ფინჯან ჩაის და დავუდგამ ჩიპოს, ველაპარაკები და ველაპარაკები. ვინმე იფიქრებს, გიჟიაო, მაგრამ იმაზე რომ მეფიქრა ეს ცხოვრება, ვინ რას იტყოდა, არც აქ ვიქნებოდი და არც კოკორ-სტუდენტები მეყოლებოდნენ მოსაგონებლად.

- ძია რუდოლფუ, - პატარა ჩიპოს ხმას ჰგავს, კი, ნამდვილად ეგ არის. მივიხედე და აღტაცებული სახით მორბის ჩემკენ. რაც დრო გადის, სულ უფრო და უფრო ემსგავსება ბაბუას. მასავით ენერგიულია და დარწმუნებული ვარ, ულვაშები რომ ჰქონდეს, ზუსტად დიდი ჩიპოსავით დაიწყებდა მის ცმაცუნს. პატარა ჩიპო კარგი ბიჭია, ბეჯითად ეუფლებოდა მეკაფეობის ხელოვნებას და ჩიპოს გარდაცვალების შემდეგ, მისი საქმეც თავად გადაიბარა. საქმეები კარგად მიდის, მუშტარიც ბევრი ჰყავს და ნამცხვრებიც ძველებურად გემრიელია.

- ჩემო ბიჭო, - ხელს ვიწვდი და ძლიერად ვართმევ. მისალმებაც კი ბაბუასი აქვს.

- გუშინ გელოდით, თქვენთვის საგანგებოდ მოვამზადებინე ალუბლის ნამცხვარი, - ეს თქვენობითი ხომ ვერა და ვერ მოვაშლევინე, ბოლოს თავი დავანებე, ერთი ეგ იყო, პროფესორიდან ძია რუდოლფუ გავხდი და ეგ მაინც მგვრიდა შვებას.

- გაუთვალისწინებელი საქმეები გამომიჩნდა, ჩემო ბიჭო, დღეს შემოგიარეთ, ალუბლის ნამცხვარი ხომ გადამინახე? - თავი დამიქნია, აბა, როგორო. ფარდებს მიღმა გაუჩინარდა და სანამ ჩემს საყვარელ ნამცხვარს დავაგემოვნებდი, კუთხის მაგიდასთან ჩამოვჯექი. ვიტრინას უყურებდა და თითქოს იქიდან მთელი ქალაქის ცხოვრება მოჩანდა. ამიტომ გვიყვარდა მე და ჩიპოს ეს ადგილი, ვბჭობდით ხალხზე, მათ ცხოვრებაზე. იმ თამაშს ვთამაშობდით, კაფეში მსხდომი შეყვარებულები რომ თამაშობენ ხოლმე, დავინახავდით ვინმე წყვილს და განვიხილავდით, რამდენი ხანი იყვნენ ერთად და რამდენ ხანში დაშორდებოდნენ. ერთხელ ჩიპო დამენიძლავა და რომ არ ვუჯერებდი, წამოხტა და იმ წყვილთან მივიდა. კითხა რაღაცები, აციმციმციმებული თვალებით დაბრუნდა და ჩემი ოცი ევროც ჯიბეში ჩაიტყაპუნა. მე დიდად არასდროს გამომდიოდა ეგ თამაში, ჩიპო იყო გენიოსი. ან საოცარი წინათგრძნობა ჰქონდა, ან წინასწარ დაიჭერდა ამ ხალხს და ზუსტად იმ დროს გამოატარებდა კაფეს წინ. ნამცხვარი რომ მომიტანეს, ისევ ამ ხალხს ვუყურებდი, ერთმანეთს რომ ანაცვლებდა მათი სახეები, ზუსტად ისე, როგორც კინოფილმის სიუჟეტები ტელევიზორის ეკრანზე. ყველას თავისი ცხოვრება ჰქონდა, თავისი ისტორია და ყოველი მათგანი ერთმანეთისთვის სრულიად უმნიშვნელო ყოფილიყო. ადამიანურ ფასეულობებს ხომ მხოლოდ მაშინ აქვს ჩვენთვის ფასეულობა, როცა ჩვენც ამ ფასეულობის ნაწილი ვართ, თუნდაც მცირე, მაგრამ მაინც. ალუბლის ნამცხვარი უხდებოდა მთელ ამ პეიზაჟს და ამ პეიზაჟში ჩაკარგული ჩიპოს აცმაცუნებულ ულვაშიანი ღიმილიც უხდებოდა, ამდენ ხალხში რომ ჩაკარგულიყო და ამ უცხო სახეებს მიღმა მიმზერდა.

- რას მეტყვი, ჩიპო, მართლა დავბერდი, თუ ჯერ კიდევ გავუქაჩავ ერთი ხუთი-ათი წელი? - ვკითხე ჩიპოს, მაგრამ პასუხის ღირსადაც კი არ ჩავუგდივარ. ასე იცოდა, ამ ბოლო დროს ყველა ჩემს კითხვას უპასუხოდ ტოვებდა ხოლმე.

            მერე თითქოს პეიზაჟზე რაღაც შეიცვალა. ვერ მივხვდი რა და წამიერად იმ ბავშვად ვიქეცი, ფაზლს გამორჩენილი დეტალის ასაწყობად გაფაციცებული რომ შესცქერის ხოლმე. უმოძრაო იყო და ცოცხალ ქანდაკებას ჰგავდა. ადამიანები მიდიოდნენ და მოდიოდნენ,  მათთან ერთად იცვლებოდა მათი სახეები, ის კი არა. იყო ერთი სახე, რომელიც ამ პეიზაჟში უძრავად ჩაკირულიყო. მიმოვიხედე, მაგრამ კაფეს ამ კუთხეში მხოლოდ მე ვიჯექი. მე მიყურებდა, თვალმოუშორებლად, გაუნძრევლად. ვიცნობდი? ეგებ, რომელიმე ჩემი ყოფილი ჩიტუნა იყო, დიდხანს მათ სახეებსაც ვერ ვიმახსოვრებდი ხოლმე. შავგვრემანი იყო, ასე 20-25 წლის იქნებოდა. ტალღოვანი თმა ჰქონდა, ჯინსის შარვალი და შავი ბლუზა ეცვა. იტყოდა კაცი, ლამაზიაო. ავდექი და გარეთ გავედი. რომ დამინახა, ჩემკენ გამოემართა, თითქოს იცოდა, რომ მასთან გავიდოდი.

- პროფესორი რუდოლფუ ხართ? - მკითხა მოახლოებისას.

- დიახ, ვიცნობთ ერთმანეთს?

- არა, მე მაგდალინა მქვია. ვივენის მეგობარი ვარ, თქვენი ყოფილი საყვარლის, - აი, ამას კი ნამდვილად არ მოველოდი, ვივენი... ვივენი, ვინ იყო ვივენი?!

- ჩემი ყოფილი საყვარლის? - ვკითხე დაბნეულმა.

- დიახ, თქვენი ყოფილი სტუდენტი. ქერა გოგო, ხელზე ვიოლინოს ტატუთი, რამდენიმე თვის წინ გქონდათ... ხომ ხვდებით, - ღმერთო, არადა ხომ მკაცრად ვაფრთხილებდი ამ სტუდენტებს, ერთმანეთთან არაფერი ეყრანტალათ. მახსოვდა ერთი გოგო, ხელზე ვიოლინოს ტატუთი, ვივენი თუ ერქვა, ნამდვილად აღარ მახსოვდა, მაგრამ ჭკვიანი გოგო იყო, ღამით ჩემთან დარჩა და გათენებამდე ათას სისულელეზე ვლაპარაკობდით.

- რით შემიძლია დაგეხმაროთ?

- თქვენთან საუბარი მინდა.

- ჩემთან? - გავიკვირვე. იმას უფრო ველოდი, მეტყოდა, ვივენის რეკომენდაციით, ერთი-ორი კერძო ლექცია მეც ჩამიტარეთ თავისი კონსპექტებითო, მაგრამ საუბარი?!

- დიახ, თქვენთან. ვივენი თქვენზე აღტაცებით საუბრობდა, მისი თქმით, ყველაზე ჩამოყალიბებული და საზრიანი ადამიანი ხართ, ვისაც შეჰხვედრია, - მე?! ჩამოყალიბებული და საზრიანი?!. დამცინოდა?!

- და რაზე გინდათ ჩემთან საუბარი?

- რჩევა მჭირდება.

- რჩევა? - ვკითხე გაკვირვებულმა, - ჩემგან?

- დიახ, შეიძლება სადმე დავსხდეთ? მე გპატიჟებთ.

- არა, არა, საყვარელო, გოგონებს არასდროს ვახდევინებ ხოლმე. წამოდით, კარგი ალუბლის ნამცხვარი აქვთ, - ჩიპოს კაფეს კარი გამოვაღე და როგორც ასეთ დროს ჯელტმენობა არ მეშლებოდა, ახალგარზდა გოგონა შიგნით შევიპატიჟე. კუთხის მაგიდასთან დავსხედით.

- თქვენი საყვარელი ადგილია, არა? - მკითხა და გარშემო მოათვალიერა.

- ჰო, მაგრამ საიდან იცოდით, რომ აქ ვიქნებოდი. მითვალთვალებდით?

- ვივენმა მითხრა, რომ ხუთშაბათობით ყოველთვის ამ კაფეში იყავით და ამ მაგიდასთან იჯექით. გუშინაც მოვედი, მაგრამ არ დამხვდით.

- და რომ არ გამოვსულიყავი, ასე აპირებდით ლოდინს?

- ვიცოდი, რომ გამოხვიდოდით, - სახეზე ინტერესი დამეტყო, - მე ხომ ახალგაზრდა მომხიბვლელი გოგო ვარ, თქვენ კი სახელგანთქმული პროფესორი რუდოლფუ, - მითხრა ეშმაკურად. თითქოს პირველად იყო, რაღაცნაირად თავი რომ უხერხულად ვიგრძენი.  

- ჩემი სტუდენტი არ ყოფილხართ, არა?

- საბედნიეროდ, არა, - მომიგო ღიმილით.

- ჩემი აზრით, მაგ პასუხში პირველ სიტყვას შევცვლიდი. ყავას დალევთ?

- დიახ, თუ შეიძლება, - ჰოდა, დავუძახე მეც მიმტანს, ახალგაზრდა, საყვარელი გოგო იყო. ნეტა, პატარა ჩიპო თუ ესიყვარულებოდა ხოლმე საკუჭნაოში, რაღაც ცოტა არ იყოს და, ამისი ეჭვი კი მქონდა, ვერაფერს იტყოდი, კარგი წყვილი გამოვიდოდა მათგან. ნამცხვარი მოიტანა და მაგდალინაც მოკრძალებით შეუდგა ციცქნას. საუბრის დაწყებას არ ჩქარობდა, მე კი პირველად იყო გოგოს ბიუსჰალტერის შეხსნაზე მეტად, მის პატარა ტვინში ჩახედვას რომ ვესწრაფოდი. მაინც რა უნდა ნდომოდა ჩემისთანა გამოფრუტუნებული ჯეელისგან?!

- აბა? - მოთმინება ვეღარ შევიკავე და გამომცდელად მივაცქერდი. ლამაზი იყო, უდავოდ ძალიან ლამაზი. დიდრონი ყავისფერი თვალები ჰქონდა, რომელიც თავისში გძირავდა და იქ ისეთ საინტერესო სამყაროს გახვედრებდა, ჩიპოზე ბრძენი მწერლებიც რომ ვერ დაგიხატავდნენ მრავალგვერდიან თხზულებებში. საერთოდ ადამიანის ცხოვრება ხომ ერთი დიდი თხზულებაა, მე კი აქამდე არასდროს მდომებია ვინმეს თხზულების წაკითხვა, როგორც ახლა ამ გოგონასი მინდოდა. ფეხს ითრევდა. არც ისე თამამი და გაბედული იყო, როგორც თავიდან მეჩვენა, მაგრამ აქ მოსვლა და სრულიად უცხო ადამიანის წინაშე დგომა, მითუმეტეს როცა იცი, რომ ამ ადამიანს შენს კაბაში შეძვრომის მეტი არაფერი უნდა, მართლაც დიდ გამბედაობას საჭიროებს.

- როგორც გითხარით, - ფინჯანს მიაჩერდა და მხოლოდ ხანმოკლე დუმილის შემდეგ მომაპყრო მზერა, - რჩევა მჭირდება.

- რასთან დაკავშირებით? - ვკითხე დაუფარავი ინტერესით.

- იმაზე, რაშიც ყველაზე კარგად ერკვევით.

- ანტიკური მითოლოგია? - თავი გააქნია. ვერ მივხვდი მეწყინა, თუ გამიხარდა. ეს ხომ ის ერთადერთი რამე იყო, რაშიც ასე თუ ისე მართლაც ვერკვეოდი. ღმერთო, ნუთუ, ნათურის ჩამოკიდება უნდა ეთხოვა? მაგაშიც გამეგებოდა რაღაცები.

- სიყვარულში, - ყავას ვწრუპავდი და კინაღამ დამახრჩო, - კარგად ხართ? - მაშინვე წამოხტა და ზურგზე ხელი დამიტყაპუნა.

- გეყოფათ, გეყოფათ, - ძლივს იყო, სული მოვითქვი. ცოტაც და გაბადრულ მიქელას დავინახავდი მეორე მხარეს,  - თქვენ რა, ვინმემ მოგაგზავნათ?

- ასე რატომ ფიქრობთ, - სახე მოეღუშა, თითქოს კითხვა ეწყინაო.

- სიყვარულში გინდათ, მკითხოთ რჩევა?! მე?! - თავი დამიქნია, - მე ხომ არასდროს არავინ მყვარებია ჩემს ცხოვრებაში. უკანასკნელი ვარ, ვისაც ამ საქმეში რამე გაეგება.

- ვივენმა მითხრა, რომ... - დაბნეულმა ამოიჩურჩულა, თითქოს შერცხვენილი და იმედგაცრუებული იყო.

- ვივენი, ვივენი, მოეშვით ამ სახელს! ერთი უბრალო ჩიტუნა იყო და მეტი არაფერი, წესიერად არც მახსოვს! - მივახალე გაღიზიანებულმა.

- არ მინდოდა თქვენი გაბრაზება, მაპატიეთ, - მითხრა და ჩანთას ხელი დაავლო. სახე გასწითლებოდა, თითქოს საცაა ატირდებაო. რატომ გაბრაზდი, რუდოლფუ, იქნებ იმიტომ, რომ სიმართლეა, 60 წლის გაჩაჩანაკებული პროფესორი, რომელსაც სიყვარულის მართლაც არაფერი გაგეგება; ნუთუ, ამან გაგაბრაზა, შე ყეყეჩო?! - მეუბნებოდა ის კაცი, ჩიპოს კაფეს ვინტაჟური სარკის ანარეკლიდან.

            ხელი ვტაცე და სანამ გავიდოდა, დავიჭირე.

- მოიცადეთ, არ მინდოდა თქვენი გაბრაზება. მაპატიეთ, უხეშად გამომივიდა, - ასეთები არ მეშლებოდა. ცოტათი ნაძირალა კი ვიყავი, მაგრამ ის ყოველთვის ვიცოდი, რომ როცა ქალთან რამეს მიქარავ, ბოდიში უნდა მოიხადო. თანაც შემეცოდა ეს გოგო, მგონი მართლა ვბერდებოდი. ჩიპოს სიკვდილის მერე სენტიმენტები მაწვებოდა ხოლმე. ერთხელ ერთი ჩიტუნას ტაკოს ჩახუტებული ისე ავტირდი, კინაღამ გავაგიჟე ის საწყალი. რა გატირებსო, - მკითხა და შენი სილამაზე-მეთქი; მეტი რა მეთქვა, ჩიპო გამახსენდა-მეთქი, მაგას ხომ არ ვეტყოდი ჩემს აბურდულ საწოლში მოკოტრიალე ანგელოზს.

- მოდი, თავიდან დავიწყოთ, - ვუთხარი და კაფეს შემოსასვლელი კარი გამოვაღე. დაბნეული გამომყვა უკან. გარეთ გავიყვანე და მისი ხელი  ჩემსაში ავიღე: - პროფესორი რუდოლფუ, ქალიშვილო, ანტიკური მითოლოგიის დოქტორი, ზევსებისა და პოსეიდონების მემატიანე, - ხელზე ვეამბორე და დრამატურგიული ოსტატობით დავუკარი თავი. მაგდალინას გაეცინა.

-სასიამოვნოა თქვენი გაცნობა, პროფესორო, - მითხრა ღიმილით.

-ალუბლის ნამცხვარზე დამეწვევით?

- სიამოვნებით, - კვლავ შიგნით შევიპატიჟე და ისევ კუთხის მაგიდასთან მოვკალათდით.

- ჩიტმა ამბავი მომიტანა, ჩემთვის რაღაც უნდა გეკითხათ, - თითქოს დაიმორცხვა და თავი ჩაქინდრა. დავიწვი ამის საცოდაობითო, - ესეც ჩემზე უთქვამს იმ ბრძენ კაცს, ჩემზე და ამ საბრალო გოგოზე, - ფეხმძიმედ ხართ? - ვკითხე ბოლოს.

-რა?! ღმერთო, არა! - ისე შეიცხადა, თითქოს ის მეკითხა, ღამით პარკინგზე მუხლებზე დაჩოქილს რომელიმე შავტუხა დარაჯისთვის ხომ არ გაეწია მომსახურება.

- აბა, სატრფომ ვინმე დიდმკერდიან ტურფაში გაგცვალათ?

- ვიცოდი, რომ ახალგაზრდა გოგოებთან ტაქტიანი არასდროს იყავით, მაგრამ ამდენადაც არ მეგონა, - ისე მომიგო, პატარა ბიჭი რომ ვყოფილიყავი, უთუოდ კუთხეში დავდგებოდი, მაგრამ ბოლოს და ბოლოს 60 წლის ბებრუხანა ვიყავი, ეგ რომ მექნა, უთუოდ საგიჟეთში მომიწევდა იატაკის ფილების თვლა.

-კარგით, კარგით, აბა რა მოხდა?

- ერთი ბიჭი მიყვარს, - როგორც იქნა, ხმა ამოიღო.

- მერე?

- მაქსიმილიანი ჰქვია.

- სახელებს არასდროს აქვს მნიშველობა, ჩემო კარგო, მხოლოდ ბაბუებისა და ბებიების შემთხვევაში. მერე რამე რომ იყოს და შენმა მეორე ნახევარმა მათი დარქმევა არ მოგთხოვოს შენს ახლად გამოჩეკილ შთამომავალზე. აი, მერე კი უკვე შარში ხარ. აბა, მინდოდა მე ცხონებული მესაათე რუდოლფუს სახელი მრქმეოდა?! - თავი გავაქნიე, მაგრამ როგორც ამბობენ, დიდი რუდოლფუ მართლაც მაგარი კაცი იყო. მთელი ცხოვრება ბებიაჩემი უყვარდა და თავის ანტიკვარულ საათებთანაც კი არ ღალატობდა თურმე.

- ესეც კარგი რჩევაა, დავიხსომებ, - მითხრა სიცილით.

- მართლა გეუბნებით. წიგნაკი გაქვთ? - თავი დამიქნია, - ამოიღეთ, რასაც გეტყვით, ჩაიწერეთ. წესი ნომერი პირველი: ყოველთვის გაიგე მისი ბებიის, დიდი ბებიის, ბაბუისა და ორი თაობის დიდი ბაბუის სახელები. აქვე, წესი ნომერი მეორე, იწერთ?

- დიახ, - თავი დამიქნია და ინტერესით შემომაცქერდა, - ნომერ პირველი წესის შესრულების შემდეგ გახსენი ინტერნეტის ფანჯარა და მოიძიე მათი კნინობით-ალერსობითი ფორმები. თუ აქედან, 40%-ზე მეტი არაა ისეთი, რომელსაც შენს ბავშვს არ დაარქმევდი, შეგიძლია საქორწინო ფიცი  გულდამშვიდებულმა დადო, - მთელი სიბრძნე ჩავაქსოვე და ჩიპოს ნამცხვარიც დავაგემოვნე, კვლავაც ძველებურად იდეალური იყო. სულ ვნატრობდი, რომ ეს კონდიტერი ჩემზე ადრე არ დაღუპულიყო. ამ ალუბლის ნამცხვრის გამო ერთ-ორ წელს დაუფიქრებლად მოვიკლებდი.

- სერიოზულად მეუბნებით? - მკითხა მაგდალინამ. მეწყინა.

- რა თქმა უნდა. მე არასერიოზულს არასდროს არაფერს ვამბობ ხოლმე.

- მგონი ჩემი აქ მოსვლა შეცდომა იყო, - ისე მითხრა, გული დამეწვა.

- ახლა სინანული უკვე გვიანია, ჩემო კარგო, - ნაზად გავუღიმე და თემას დავუბრუნდი: - აბა, რაო ჩვენმა მაქსიმილიანმა? - რა დაგიმალოთ და, ცოტათი დავინტრიგდი კიდეც, თითქოს რაიმე რომანს ვკითხულობდი და ჩემ თვალწინ ვშლიდი ყოველი თავის ახალ ფურცელს.

- მაქსიმილიანს არ მოვწონვარ, - ისე სევდიანად მითხრა, ჩემი გულქვა გულიც კი გაადნო და ხომ გახსოვთ, იმ მოხერხებულმა ბიჭმა იმ ზღაპარში ყველს რომ წყალი ადინა, რაღაც ეგეთი მოხდა ჩემს დაბერებულ პარკუჭებში.

- მაშინ უნდა შეაბა, ჩემო კარგო, კაცის შებმას რა უნდა, - გამეცინა, - როგორია ეს მაქსიმილიანი?

- ისეთი, როგორსაც მე არასდროს მოვეწონები.

- რა გჭირთ მოუწონარი?! ჩემს ლექციებზე რომ ყოფილიყავით ჩაწერილი, უკვე სრული საკონსულტაციო საათები ორ-სამჯერ გვექნებოდა ამოწურული, - ისევ ისეთი მზერით გამომხედა, კუთხეში დადგომას რომ მოგანდომებდა კაცს.

 - მაგაში არაა საქმე, უბრალოდ, ძალიან განსხვავებულები ვართ. იმდენად, რომ ის დოქტრინაც არ მუშაობს, განსხვავებულები ერთმანეთთან მიიზიდებიანო. მაქსიმილიანს სხვა რამ უნდა ცხოვრებაში და მე აბსოლუტურად სხვა რამ, - ამ გოგონამ სულ მთლად გამოაფრუტუნა ის კაცი, ჩიპოს კაფეს ვინტაჟური სარკის ანარეკლიდან რომ მეღრიჯებოდა.

- მოიცა, აბა, რა გინდათ?

- მაგაშია საქმე, არ ვიცი, - ისეთი საბრალო თვალებით შემომხედა, თითქოს მე უნდა მეთქვა რაიმე. აფსუს, სად არ მქონდა ჩიპოს ულვაშები, ახლა სწორედ რომ მათი აცმაცუნების დრო იყო.

-ოო, იმაზე რთულადაა საქმე, ვიდრე წარმოვიდგენდი, - ისე დავაცქერდი ნახევრად შეჭმულ ალუბლის ნამცხვარს, როგორც ჭადრაკის დაფას საუნივერსიტეტო ტურნირზე. ახლა, სიბრძნეა საჭირო, ჩემო რუდოლფუ, დაძაბე გონება და რამე ჭკვიანური უთხარი ამ გზააბნეულ გოგოს, -დაფაზე მისატყაპუნებელი ჯოხით მედგა თავს და ახლა რამე სიბრძნე რომ არ წამომეყრანტალებინა, მართლა თავს გამიხეთქავდა ის ღიპიანი ბაბუ ჩიპოს ვინტაჟური სარკიდან, - ცუდია, რომ ასეთ რაღაცებს ანტიკური მითოლოგიის უძველეს წყაროებში არ გასწავლიან, - წამოვაყრანტალე თუ არა, იმ კაცმაც თავში ჩამცხო თავისი ჯოხი, ეს ხომ ისედაც იცის, შე სულელოო. მაგრამ რავიცი აბა, იცოდა?! ანტიკურ მითოლოგიაზე ეგ არ სწავლობდა და.

- ასეთ რამეებს არსად არ ასწავლიან, პროფესორო, - მის პასუხზე მივხვდი, რომ, როგორც ჩანს, მაინც სცოდნოდა.

            დეიდა როზეტა გამახსენდა. ის ქალი იყო, სიყვარულის ელექსირს რომ მაზიარა და ჯერ კიდევ ახლადწამოჩიტული ბიჭუნა თავის ზამბარიან ლოგინზე დამაკრა. კინაღამ სული გამიფრთხო იმ ღამეს, მერე მივეჩვიე. როზეტამ ბევრი მასწავლა, ის მელაპარაკებოდა ასეთებზე. რაც სიყვარულზე ვიცოდი, მისგან ვიცოდი. ოცი წლის წინ გარდაიცვალა უბედური, რომელიღაცა საყვარელმა აკიდა რაღაც. ბოლოს რომ ვნახე, ისე ცუდად გამოიყურებოდა, არაფერი ჰქონდა იმ ქალთან, კოკა-კოლას დალევის შემდეგ პირში თავისი მკერდი რომ ჩამტენა.

- ნეტავ, როზეტა რას მეტყოდა ახლა, ჩიპო? - ვკითხე გონებაში, - მაგრამ აბა, შენ რა გეცოდინება ეგ, ჩიპო, როზეტაზე ხომ არასდროს მომიყოლია შენთვის.

            როზეტა დიდი ხნის წინ იყო, ძალიან დიდი ხნის წინ. სიყვარული იყო ამ ქალის მთელი ცხოვრება და სიყვარულმა შეიწირა კიდეც. იმ დახლს გავხედე, ჩიპო და მისი ცოლი რომ იდგნენ ხოლმე. კაფე რომ გახსნეს, კლიენტებს თავად ემსახურებოდნენ. მაშინ ბევრი დრო არ მქონდა და იშვიათად შემოვუვლიდი ხოლმე, ვიჯექი კუთხის მაგიდასთან და მათკენ იქიდან ვაპარებდი თვალს. შეკვეთას რომ მიიტანდა, დახლს დაყრდნობილ ჩიპოს ამოუდგებოდა გვერდით და ერთმანეთზე თავმიდებულები ჩუმად ხითხითებდნენ ხოლმე. დღემდე ვერ ვხვდები, რა აცინებდათ, მაშინ ხომ ყელამდე იყვნენ ვალებში ჩაფლულები. ჩიპო ამბობდა, ის რომ არ მყოლოდა, ახლა სტაიანშიკი ვიქნებოდიო. ვიცოდი, ტყუოდა. ჩიპო დიდი კაცი იყო, გაჩარხავდა რამე საქმეს. იქნებ, ჩიპოს სცოდნოდა ამ საბრალო გოგოს კითხვაზე პასუხი, ჩიპოს მაინც ეშველა მისი საბრალო თვალებისთვის, მაგრამ ჩიპო ცოცხალი აღარ იყო, მე კი მასთან ასეთებზე არ ვლაპარაკობდი ხოლმე. ერთი ეგ იყო, ცოლის მოყვანაზე მაწვებოდა და ბოლოს მაგაზეც შემეშვა. დეიდა როზეტა იყო, ვისგანაც მთელი ამ სიყვარულის ავან-ჩავანი გამეგებოდა და მეტწილად მთელი ეს ცოდნაც ის იყო, როგორი ფორმის დუნდული სჯობდა დივანზე წამოსასკუპებლად და როგორი გოლფის სათამაშოდ. კი, მაგრამ ნეტავ, რა ველაპარაკე იმ გოგოს, ჩემზე რომ თქვა, სიყვარულის ამბები იცისო, - ვცდილობდი, გამეხსენებინა. მგონი ისეთი არაფერი, უბრალოდ ამ ჩიტუნებს ფართო წარმოსახვა ჰქონდათ და კენჭისგან ლოდს გამოგითლიდნენ.

-ერთს გეტყვი, - ვუთხარი ბოლოს და მანაც ინტერესით მომაპყრო თავისი გაფაციცებული თვალები, - თუ რაღაც გინდა, უნდა სცადო, ყოველთვის, ყველაფერში. თორემ მერე იჯდები და მთელი ცხოვრება იმაზე იდარდებ, ნეტავ, რა მოხდებოდა რამე რომ მეცადაო. ეგ ბევრჯერ მქონია და ვიცი, გაგტანჯავს კაცს. არც ამას ასწავლიან არსად. შეიძლება, მეც ახლა ვისწავლე ეგ. ერთი კაცი დავინახე დღეს, სანამ შენ მოხვიდოდი, რაღაც ეგეთი მითხრა, იქიდან მიყურებდა, - ჩიპოს ვინტაჟურ სარკეზე მივანიშნე. ისე შემომხედა, მართლა ფიქრობდა, შეშლილია ეს უბედურიო, მაგრამ ყოველთვის მეკიდა ჩემზე რას იტყოდნენ და ახლაც ასე იყო, - არასდროს იცი, რა მოხდება, რამე რომ გააკეთო, მაგრამ ყოველთვის იცი, რა მოხდება, ეგ რაღაც რომ არ გააკეთო - არაფერი. ხშირად ამ არაფერს ისე დავსდევთ ხოლმე, ამას ვერც ვიაზრებთ. მერე კი უკვე ყველაფერი გვიანია.

- ამას მე მეუბნებით, თუ საკუთარ თავს? - ამოვხედე და მზერა გამიშტერდა. თითქოს ჩიპო იყო, ჩემ წინ, იქ იჯდა და ულვაშებს აცმაცუნებდა.

 - არ ვიცი, - ვუთხარი თავის ქნევით, - წლების გასვლას ერთი პლუსი აქვს, ბევრ რამეს სწავლობ, მაგრამ ამ ყველაფრის დიდი მინუსი ისაა, რომ დრო აღარ გრჩება ამ ცოდნის გამოსაყენებლად. ჩვენ ეს განგვასხვავებს. თქვენ დრო გაქვთ, ძალიან, ძალიან ბევრი დრო. ჩემთვის კი გამოსადევნებელიც არაფერია, - იმ კაცს შევხედე ჩიპოს ვინტაჟური სარკიდან, თავზე აღარ მადგა, ვიტრინას მიყრდნობოდა და ის ჯოხიც, წამის წინ თავში რომ მირტყამდა, ახლა ჩამოწეული ეჭირა ხელში. გამომცდელად მაშტერდებოდა და მზერის არიდებას არც კი ცდილობდა უტიფარი.

- გამოსადევნებელი ყოველთვის არის რაღაც, პროფესორო, - მითხრა მაგდალინამ. ალუბლის მოციცქნილი ნამცხვარი ისევ შეუჭმელად ედო წინ, არადა, ამ ნამცხვის დატოვება იქნებოდა?!

- მხოლოდ მაშინ, ჩიპოს ალუბლის ნამცხვარი თუ ეჭირება ხელში, - ვუთხარი ხუმრობით.

- და გულის ტკენაზე რას იტყვით, პროფესორო, მაგისთვისაცაა დრო?

- მაგისთვის დრო სულაა, მაგის გარეშე ცხოვრება ხომ ცხოვრება არ იქნება, მაშინ ამას ზღაპარი ერქმევა და არა სიცოცხლე, - მოწონების ნიშნად ვინტაჟური სარკის კაცმა თავი დააქნია, ნელ-ნელა უფრო და უფრო მომწონდა ეს ტიპი, - ერთსაც გეტყვი, შვილო, - მომაცქერდა და თითქოს მეც მივაცქერდი საკუთარ თავს, ასე ხომ აქამდე არავისთვის მიმიმართავს. შვილო?! - მგონი, ხუთი წელიც კი აღარ დამრჩა, ჩემო ჩიპო, - დრო ყველაზე ძვირფასი რამეა, არც შენი დრო უნდა დახარჯო უაზროდ და არც სხვა ადამიანის. თუ ფიქრობ, რომ აზრი არ აქვს, წახვალ და სხვა მაქსიმილიანს იპოვი.  არ უნდა იყოს ისე, რომ შენ ყველაფერს აკეთებდე მისთვის და ის კი არაფერს შენთვის. ზევსები აღარ არიან, ადამიანს რამე რომ არ უნდოდეს და ძალით გააკეთებინონ. მე თუ მკითხავ, თუ ინტერესს ვერ ხედავ, არც უნდა სცადო, თორემ, ერთხელ ეგრე რომ ვქენი, კინაღამ სადისციპლინო კომისიის წინ ამოვყავი თავი, მაშინ იყო, ყოველ დილით ჭაღარის შემოწმება რომ დავიწყე სააბაზანოს სარკეში. მაგრამ როცა ცდი, გახსოვდეს, რომ ამაში შენს დროსა და რესურსს ხარჯავ, იმას, რაც ყველაზე მეტად მნიშველოვანია და თუკი, იქიდანაც იგივე არ არის, ეს ცდა ცხოვრების ულამაზესი წუთების ტყუილად დაკარგვაა. არ ღირს იმისთვის თქვა უარი საკუთარ ცხოვრებაზე, ვინც იმავეს შენთვის არ გააკეთებს. გულის ტკენა კი,  - ამაში არაფერი არ არის განსაკუთრებული; მთავარია, მერე რა იქნება, მანდ უკვე მე ვეღარაფერს გეტყვი, ჩემო ძვირფასო, - ვუთხარი ისე სერიოზულად, მგონი ჯერ რომ არაფერი მეთქვა ცხოვრებაში. ვიტრინასთან მდგომ კაცს ავხედე და გაღიმებული მიქნევდა თავს. ტაში მაინც არ დაუკრავს მაგ შეჩვენებულს, არადა ამისთანა სიბრძნე დავაჟღერე ჩიპოს კაფეში, თავად ჩიპოსაც რომ შეშურდებოდა, ისეთი. ცერა თითი მაინც აეწია მოწონების ნიშნად, ეს რა მაგარი რამე თქვიო, მაგრამ არა, იდგა და უბრალოდ თავის კეც-ნახევრიან ღაბაბს აკანტურებდა.

-ვივენი რაღაცაში მართალი იყო, - მითხრა მაგდალინამ.

-არამგონია ყველაფერი ვიცოდე, შვილო, - აი ისევ, მგონი ეს მოხუცებული ბრძენის თამაში ახალ ჰობად მქცეოდა.

-არა, მაგაში არა. იმაში, რომ არის რაღაც თქვენში გატეხილი, რაც საინტერესო ადამიანად გაქცევთ, - მისმა სიტყვებმა ჩამაფიქრა.

-ასე თქვა? - ვკითხე და თავი დამიქნია. შეიძლება, მართალიც იყო, ვინ იცის.

-მადლობა, პროფესორო, - მადლობა გადამიხადა და წამოდგა.

-უკვე მიდიხართ? - გასაცილებლად წამოვდექი.

-ვფიქრობ, საკმარისი მოვისმინე.

-ზოგადად პირიქითაა ხოლმე, მაგრამ ჩემს ნომერს დაგიტოვებთ, გამაგებინეთ მაქსიმილიანს რა ბედი ეწევა, - სავიზიტო ბარათი ამოვიღე და ხელში ჩავუკუჭე.

-იმედი მაქვს, ესეც თქვენი რაიმე ოინები არ არის, - გამომცდელად შემომაცქერდა, „კუთხეში დადექი, პატარა ბიჭი“-ს მზერით.

-ყოველთვის შეგიძლიათ სატელეფონო ჯიხურის გამოყენება, - ღიმილით მივუგე და კარი გავუღე. გაეცინა და კიდევ ერთხელ დამემშვიდობა. დავრჩით მე, ჩიპო, ჩიპოს ვინტაჟური სარკიდან გადმოსული კაცი, რომელიც უეცრად სადღაც გამქრალიყო და ამ გოგოს მოციცქნული ალუბლის ნამცხვარი.

            საათს დავხედე. ჯერ კიდევ მქონდა თხუთმეტი წუთი. დავჯექი და გაციებულ ყავას ჩავაცქერდი. უცებ მომინდა, რომ მკითხაობა მესწავლა. ვიტრინიდან ქუჩაში მოსეირნე ხალხს გავხედე.

-რას ფიქრობ, ჩიპო, გამჭირვალე ჭიქაში რომ დავასხმევინო შენს შვილიშვილს ყავა და მკითხაობა ვისწავლო, დავინახავ ამ ხალხის მომავალს? - ვკითხე ჩიპოს, მაგრამ შენც არ მომიკვდე, არც ამჯერად გაუცია პასუხი.

-კარგად ხართ, ძია რუდოლფო? - უკნიდან მომესმა ხმა და მალე პატარა ჩიპოს ხელმაც მომითათუნა ზურგზე.

-კი, ჩემო ბიჭო, რატომ მეკითხები?

-დღეს უცნაურად იქცევით. ჯერ იყო და სარკეში უყურებდით თავს ორი-სამი წუთი. ახლა შორიდან გაკვირდებოდით, უკვე ოცი წუთია, ფანჯარას უყურებთ და თვალი არ მოგიშორებიათ. თქვენზე ვღელავ, ძია რუდოლფუ, - მითხრა პატარა ჩიპომ. რაო? ოცი წუთია ფანჯარას უყურებთო?

- მე ხომ გოგონას ველაპარაკებოდი, - ვუთხარი ჩიპო ჯუნიორს.

- რომელ გოგონას, ძია რუდოლფუ? - ისე შემომხედა, ფილმებში ფსიქიატრიულ პაციენტებს რომ უყურებენ თეთრხალათიანი დოქტორები.

- გოგონას, აქ რომ იჯდა; შავი ბლუზა რომ ეცვა. ახლახან გავიდა, - ხელით კარისკენ ვანიშნე. პატარა ჩიპომ თავი გააქნია. ერთიანად დაიზაფრა და ძლივსძლივობით მითხრა, თითქოს თქმა არ უნდაო.

- აქ გოგონა არ ყოფილა, ძია რუდოლფუ. რაც შემოხვედით, მარტო იჯექით, - გაკვირვებულმა შევხედე. მაგიდაზე დავიხედე. ორი ნამცხვარი იდო. ერთი სულ მთლად შესანსლული, მეორე - ოდნავ მოცინცქნილი.

-ეს ორი ნამცხვარი?

-თქვენ შეუკვეთეთ, - ნერწყვი გადაყლაპა, - კარგად ხართ, ძია რუდოლფუ? ძალიან ვღელავ, ექიმთან ხომ არ გამოგყვეთ?

-არა, არა, ჩემო ბიჭო, კარგად ვარ, უბრალოდ გადავიღალე. სახლში წავალ, - ვუთხარი და აცახცახებულმა ავიღე ჩემი ჟაკეტი.

- მე წაგიყვანთ, გასაღებს ავიღებ, - პატარა ჩიპო მკვირცხლად წამოხტა. ხელში დავიჭირე და დავიჟინე:

-არა, მარტო წავალ, კარგად ვარ, ჩემო ბიჭო, ჩემზე არ იდარდო, - შეწინააღმდეგება უნდოდა, მაგრამ ჩემზე ჯიუტს მეორეს ვერ ნახავდი დუნიაზე. ჩემი გავიტანე და კაფედან გამოვედი. ნიავი შეიგრძნობოდა. შემოდგომა იყო და ჩამოცვენილი ფოთლები ხრაჭუნობდა ფეხქვეშ. თითქოს იქ მივდიოდი, სადაც აქამდე არასდროს დამედგა ფეხი. ვერ ვცნობდი აქაურობას - უცხო ქუჩები უცხო ხალხით, თუმცა მე და ჩიპოს ხომ არაერთხელ გაგვივლია ეს ქუჩა. პირველად მაშინ, კაფეს მოწყობაში რომ დავეხმარე და სატვირთოდან სხვადასხვა ხარახურით დატვირთული ყუთები ჩამოვზიდეთ.

-მაქეთ არა, გაჩერება იქითაა, - ჩიპო იყო. მის ხმას რა დამავიწყებს. მარცხნივ გავიხედე, გადასასვლელს გავცილებოდი. ჩიპო რომ არა, ვერც გავიგებდი.

-ახლა მიპასუხე არა, შე ბებერო გაიძვერა? - ვუთხარი ჩიპოს თავის გაქნევით, - მომნატრებია შენი ხმა, ძველო მეგობარო, - ამაზეც არ მიპასუხა, არც მისი ულვაშების ცმაცუნის ხმა ისმოდა სადმე, მხოლოდ ფოთლების შრიალისა და მანქანების საბურავების ხმა. მიწისქვეშა გადასასვლელიდან ამოვედი და გაჩერებაზე დავდექი. ორი სტუდენტი გოგო, ერთი კაპიუშონიანი შავტუხა ბიჭი და ერთი ქალი იდგა. იმ ქალს, ალბათ, ვერც შევამჩნევდი, რაღაც რომ არ დამენახა მის ხელში. ამ მარკას ხომ ყველგან ვიცნობდი. ჩიპოს კაფეს ყუთი იყო.

-უკაცრავად, ჩიპოს ნამცხვრებია? - ვკითხე ღიმილით მიახლოებისას.

-აჰ, დიახ, - მასაც გაეღიმა, - შეიძლება სულელურად ჟღერდეს, მაგრამ ასეთი ტრადიცია მაქვს, ყოველი პარასკევი საღამოსთვის ვყიდულობ ხოლმე და სახლში მიმაქვს. მარტო ვცხოვრობ და საღამოს პარასკევის სატელევიზიო გადაცემის ყურებისას მიწევს კამპანიონობას, - წამით სახეზე შევაცქერდი. შუა ხნის ასაკს გადაცილებული იქნებოდა. დიდ ქალებში დიდი გამოცდილება არასდროს მქონია, მაგრამ ასე, 55 წელს მივცემდი. ასაკის მიუხედავად, ენერგიულად გამოიყურებოდა. ახალგაზრდობაში უთუოდ იმათგანი იქნებოდა, აუდიტორიის პირველ რიგში რომ ვთხოვდი დასკუპებას და საკონსულტაციო საათებზე კაბინეტში დამატებითი ლექციებისთვის ამოსვლას.

-მეც იქიდან მოვდივარ, - ქუჩის გადაღმა მდებარე ჩიპოს კაფეზე ვანიშნე, - ყოველ ხუთშაბათს, უნივერსიტეტის შემდეგ მოვდივარ ხოლმე ჩიპოსთან.

-უნივერსიტეტში ასწავლით? - სასიამოვნო გაკვირვებით მკითხა ქალმა.

-დიახ, ანტიკური მითოლოგიის პროფესორი ვარ.

-საინტერესოდ ჟღერს. მე ფილოლოგი ვარ, მასწავლებელი.

-გამოდის, კოლეგები ვყოფილვართ, - ვუთხარი ღიმილით და ქალს თავი წარვუდგინე. ისიც გამეცნო. ორქიდეა ერქვა. ლამაზი სახელი ჰქონდა, ზუსტად ისე, როგორც ყვავილს.

-თუ საიდუმლო არ არის, რომელი ნამცხვარი გიდევთ ყუთში? - ვკითხე და მისი პასუხის მოლოდინში, თითქოს რაღაცნაირად გული ამიჩქარდა, ცოტათი, მაგრამ მაინც.

-ალუბლის ნამცხვარი, ჩემი ფავორიტია, - მითხრა და ის იყო, რაღაც უნდა მეთქვა, რომ ტელეფონმა დამირეკა. უცბად ამოვიღე და ეკრანს დავხედე. მორიგი ჩიტუნა იყო, დღეს საღამოს უნდა შევხვედროდი საკოტრიალო მითოლოგიის გაკვეთილებისთვის. - ვკითხო? - ვკითხე ჩიპოს და სიმართლე გითხრათ, იმის მოლოდინი სულაც არ მქონდა, რომ მიპასუხებდა, მაგრამ, ჩემდა გასაკვირად, მიპასუხა. იქ იდგა, შუქნიშანთან. თავი დამიქნია. შემომავალი ზარი გავთიშე და ორქიდეას მივუბრუნდი.

-რას იტყვით, შემდეგ პარასკევს ჩიპოს ალუბლის ნამცხვარზე მე რომ დაგპატიჟოთ? - გაეღიმა და თითქოს მორიდებულად თავი დამიქნია. მეც გავუღიმე. ავტობუსმა ჩაიარა და წამიერად მისმა ფანჯრებმა ჩვენი გამოსახულება აირეკლა. ვუყურებ ავტობუსის ფანჯრებში გამოსახულების ანარეკლს და ვერც საკუთარ თავს ვცნობ და ვერც იმ კაცს, იმ ანარეკლიდან რომ შემომცქერის. უცხოა, შეცვლილი, არც იმ ბიჭს ჰგავს, მოკლეკაბიან სტუდენტებს მაღალი ქულის გამო დამატებით ლექციებს რომ უტარებს და კონსპექტებსაც საკუთარი ხელით უწერს კოხტა ტაკოებზე და არც იმ მიკუჭ-მოკუჭულ პერანგში ღიპგამოწკეპილ ბაბუას ჩიპოს კაფეს ვინტაჟური სარკიდან, ცოტა ხნის წინ დაფაზე მისატყაპუნებელ ჯოხს რომ მირტყამდა თავში. ჩიპოს ვუყურებ, ისევ შუქნიშანთან დგას და თვალებს მიპაჭუნებს. რაღაც უხარია და ვერ ვხვდები, რა. ბედნიერი ჩანს.

-რას იტყვი, ჩიპო, გამოვნახავ საერთოს ამ ავტობუსის ფანჯრებიდან მომზირალ კაცთან? - ვეკითხები და ისიც უთქმელად იწყებს ულვაშების ცმაცუნს. ჩიპოს ენაზე ეს „არ ვიცი, მაგრამ უფრო კი, ვიდრე არა“-ს ნიშნავს. ავტობუსი მიდის და ის კაცი ქრება. გამოსადევნებელი ყოველთვის არის რაღაც, პროფესორო, - უმეორებს სამოცი წლის რუდოლფუ საკუთარ თავს, - გამოსადევნებელი ყოველთვის არის რაღაც.

 

 გიორგი ჩაჩხიანი

გამოგვყევით სოციალურ ქსელშიც: ავტორი - გიორგი ჩაჩხიანი https://www.facebook.com/AuthorGiorgiChachkhiani/